Özellikle okul öncesi birey için doğru eğitim ortamını sağlamak adına tavsiyeler arayan anne – babalar için bu yazımızda sizlere fen etkinlikleri, aile katılımı etkinlikleri ve çocuk oyunları hakkında bazı önemli bilgileri vermek istedik.O
Okul Öncesi Fen Etkinlikleri
Aslında bir bakıma çocuk oyunları kapsamında da değerlendirebileceğimiz bu etkinliklerin veya oyunların hedefi çocukların hali hazırda yüksek seviyelerde hissettikleri merak duygusunun da yardımıyla temel fen bilgisi kurallarını öğretmektir.
Fen etkinlikleri sayesinde öğrenmeye aç ve meraklı miniklerin eğlenerek öğrenmesi sağlanır. Fen etkinlikleri veya çocuk oyunları üzerinden gerçekleştirilen öğrenmeler geleneksel yöntemlere göre her zaman daha kalıcı ve doğru bir öğrenim sağlar.
Bu anlamda, fen etkinlikleri hayata geçirilirken okul öncesi sınıfın yaş ortalamasına göre belli başlı ekleme veya eksiltmeler yapılarak aynı aktivitileri uygulamak mümkündür. Fen etkinlikleri çocuklara kalıcı ve eğlenceli bir öğrenme sunduğu gibi çoğu etkinliği hazırlaması da masrafsız ve kolaydır.
Her ne kadar çocuklarımız öğrenme merakını üst düzeyde hissediyor olsa da fener etkinlikleri hazırlanırken çocuklaın seviyesine göre ayarlanmış bilgi derecesi ve etkinliğin çocuk oyunları arasından bir aktivite gibi görünmesini sağlamak önemlidir.
Çocuk oyunları aktivitelerinin rutininde maskelenmiş fen etkinlikleri ile çocukların aktivitiye olan zihinsel katılımı daha yüksek olacaktır. Bu şekilde ayarlanmış fen etkinlikleri ile çocukların konuya doğal yollardan, daha iyi odaklanması sağlanır.
Okul Öncesi Aile Katılımı Etkinlikleri
Okul öncesi bireylerin okula, sınıfa ve aktivitelere olan ilgisini arttırmak için uygulanan aktivite türlerinden birisi de aile katılımı etkinlikleri oluyor. Aile katılımı etkinlikleri temelde okul öncesi birey ile aile fertlerinin sınıf ortamında buluşturulması ve çocuk oyunları , fen etkinlikleri veya çeşitli sohbetlerde ortaklaşa hareket etmelerini sağlayarak gerçekleştirilir.
Eğer aile katılımı etkinlikleri ile okul öncesi bireyin gerçekten olaya odaklanması ve tam katılımı hedefleniyorsa bu etkinliklerden önce ebeveynlerin ev içinde de çocukların eğitimi ile alakadar olması gerekmektedir. Bir başka deyişle, sınıf içi aile katılımı etkinlikleri aslında okul öncesi bireyin evindeki durumuyla doğrudan ilintilidir.
Sınıf içi aile katılımı etkinlikleri ile çocukların evlerindeki sıcaklığı ve rahatlığı okul içinde de hissetmesi sağlanır. Bu sayede okul öncesi bireyin zihninde ev ve okul ortamları birbirinden çok da farklı yerler olarak algılanmaz.
Ayrıca, aile katılımı etkinlikleri kapsamında uygulanan çocuk oyunları ve fen etkinlikleri gibi aktivitilerin daha başarılı ve kalıcı öğrenme sağladığı da bilinmektedir. Zira okul öncesi bireyin zihninde az önce bahsetmiş olduğumuz “ev & okul” yakınlığı kurulduğu için aile katılım etkinleri daha yüksek bir öğrenim verimi sağlayacaktır.
Peki aile katılımı etkinlikleri kapsamında sınıf içinde uygulanabilecek aktivitiler, çocuk oyunları ve fen etkinlikleri örnekleri nelerdir?
Aile katılımı etkinlikleri temelde ev ile okul arasındaki çizgileri bulanıklaştırmaya yönelik olduğundan çocuk oyunları şeklinde uygulanabileceği gibi basit sohbet ortamlarıyla da oluşturulabilir. Aile katılımı etkinlikleri ile aynı zamanda bilişsel bir verim elde etmek amaçlanıyorsa bu tür oyunlar ile fen etkinlikleri de harmanlanarak okul öncesi bireylerin aynı anda öğrenme faaliyetini de aktif olarak gerçekleştirmesi sağlanabilir.
- Aile katılımı etkinlikleri çerçevesinde uygulanabilecek bazı etkinlikleri kısaca anlatmak gerekirse;
- Ebeveynler ile birlikte sınıfça bir çocuk şarkısı söylemek
- Sağlığa zararlı besinlerin tüketilmemesi ve bunun nedenleri hakkında basit bir sohbet (Soru – Cevap şeklinde de olabilir)
- Sebze, meyve, süt vb. çocuk gelişimi için kritik öneme sahip gıdalar hakkında sohbet etmek, onların faydalarından bahsetmek ve ebeveynin çocukluğundan örnekler vermek. (Burada her ne kadar çocukluğunuzda uygulamamış olsanız da küçükken sürekli bu tür besinleri tercih ettiğinizi vurgulayabilirsiniz)
- Sınıftaki çocuklarla birlikte ebeveynler kek gibi basit yemekleri beraber yapabilir. Burada ebeveynler çocukların talimatlarıyla hareket ederek onların konuya olan ilgisini arttırabilir.
- En meşhur çocuk oyunları malzemesi olan oyun hamuru ile yine aile katılımı etkinlikleri çerçevesinde çocukların talimatları doğrultusunda birtakım şekiller ortaya çıkartılabilir.
- Ebeveynlerden sınıfa gelip bir hikâye okumaları istenebilir. Bu hikâye daha önce evde kendi çocuklarına okudukları bir hikaye olabilir. Hikâye okuma bittiksen sonra çocuklarla hikaye hakkında sohbet edilir. (Soru – Cevap olabilir)
- Ahşap, cam kavanoz vb. süsleme ve boyama etkinlikleri ebeveynlerin katılımıyla gerçekleştirilebilir.
- Yaş grubuna göre değişmek suretiyle çocukların ince motor kas gelişimini geliştirmek amacıyla ebeveynlerle birlikte sınıfta örgü veya takı işleri yapılabilir. Yapılan bu takıların çocuklar ve ebeveynler arasında hediye olarak verilmesi ile okul öncesi sosyal becerilerle ilgili kazanımlar sağlanabilir.
- İnsani değerleri kazandırmak anlamında eğitsel amacı da olan kuş yuvası inşa etme etkinliği ebeveynlerin katılımı ile gerçekleştirilebilir. Böylelikle okul öncesi bireyin hayvanlara iyilik yapma ve hayvanları sevme değerleri konusunda somut olarak bilinçlendirilmesi de sağlanmış olur.
- Hem aile katılımı etkinlikleri hem de fen etkinlikleri kapsamında değerlendirebileceğimiz eski ama hala etkili bir aktivite olan çim adam etkinliği ebeveynlerin katılımı ile gerçekleştirilebilir.
- Ortaklaşa çalışma bilincini kazandırmak adına da faydalı olan salata yapma etkinliğine ebeveynlerin katılımı sağlanır. Çocukların yönettiği süreçte ebeveynler ile ortak çalışma yapılır.
- Eğer herhangi bir evcil hayvanı olan aile varsa onlardan evcil hayvanlarıyla birlikte sınıfa gelmeleri ve hayvanı tanıtmaları istenir. Bu etkinlik yine hayvan sevgisi bilincini oluşturmak adına erken yaşlarda çok önemlidir.
- Beden temizliğinin önemini çocukların zihnine yerleştirmek adına sınıfa gelen ebeveynler ile çocukların beraber sabun yapmaları sağlanır. Bu esnada sabun ve temizliğin hayatımız için ne kadar önemli olduğundan bahsedilir. Son olarak, yapılan sabunun kullanılması da sağlanır.
- Aile katılımı etkinlikleri arasında özellikle çocuk psikolojisi adına ileride büyük önem kazanacak bir diğer etkinlik ise fiziksel gelişim konusu ile ilgilidir. Bu etkinlik kapsamında ebeveynler bebekliklerinden itibaren birkaç yıl arayla çekilmiş fotoğrafları ile çocuklara kendileri hakkında bir sunum yapar ve insan bedeninin nasıl değişebildiği kabaca tarif edilmiş olur.
- Yine çocukların bedensel gelişimini olumlu etkileyecek bir alışkanlık olan spor faaliyetlerinin aşılanması adına ebeveynler sınıfa davet edilerek temel kültür fizik hareketleri ile çocuklara kısa bir beden eğitimi dersi vermeleri sağlanabilir.
Özetlemek gerekirse, sınıf içi etkinliklerin hemen hemen hepsinde ebeveynlerle ortaklık kurularak hareket etmek mümkündür. Bu sayede çocukların zihinlerindeki okul algısı kalıcı olarak değişecektir. İlerleyen yaşlarda sık sık karşılaştığımız “okulu sevmeme, okulda rahat hissetmeme” gibi olumsuzlukların önüne erken yaşta geçilmiş olacaktır.
Not: Daha önce belirttiğimiz üzere aile katılımı etkinliklerinin başarıya ulaşmasındaki en büyük etmenlerden birisi de çocukların evlerinde, aileleri ile ilgili olan ilişkileridir. Ailenin, evde çocuk eğitimi üzerinde ne kadar alakadar olduğu çocuk tarafından hissedileceğinden, sınıf ortamındaki ortak aktivitelerin herhangi bir algı değişikliği yaratması çok zor olacaktır.