Kardeşler arasında meydana gelen kıskançlık krizleri normal karşılanabilir. Ancak bazı kıskançlık krizleri, karşı tarafa zarar verecek şekilde gerçekleşebilir. İşin bu noktaya gelmemesi için hem doğumdan önce hem de sonrası için alınması gereken bazı tedbirler vardır. Anne ve babanın görevi, kardeşler arasındaki birlik ve beraberliği tesis etmektir. Bu hedef, ilk dönemler başarılamayabilir. Kıskançlık krizlerinin iyi yönetilmemesi halinde, kardeşler arasındaki kavga kalıcı hale gelebilir.
Neden Kıskançlık Oluyor?
İlk doğan, her zaman ilk ve tek olmak ister. İkinci bir bebeğin gelmesi durumunda kendisinin tahtından edileceğini düşünebilir. Bununla beraber, ebeveynleri tarafından artık sevilmediği kanısına kapılabilir. Bunun için ikinci bir bebeğe ihtiyaç duyulduğu kanaatine kapılabilir. Tüm bunlar aşırı duygusal çocuk ruhu için normal karşılanabilir. Çocuğun doğmasından sonra ise, bu duygusallık öfke ve gerilime dönüşebilir.
Kıskançlıkla İlgili Doğumdan Önce Ne Yapılabilir?
Kıskançlıkla ilgili krizleri aşabilmek için doğumdan önce yapılması gerekenler var. Bunları şu şekilde sıralayabiliriz:
1. Anne ve babanın ilk doğan bebeğine karşı aşırı bağlılık göstermesi doğru değildir. Daha doğrusu, çocuğun anne ve babasına aşırı bağımlı bir şekilde yetiştirilmesi yanlıştır. Böyle bir tarzda yetişen çocuğun doğacak bebeği istememesi normaldir. Doğduktan sonra ise, kıskançlık krizlerinin öfkeye dönüşmesi muhtemeldir. Doğru olan, üç yaşından sonra çocuğunuzu sosyalleştirmektir. Başkalarıyla iletişim kurabilen, akrabanın diğer küçükleriyle kaynaşabilen, başkalarına sevgi göstermekten çekinmeyen çocukların kardeşlerini kıskanmaları mümkün değildir. Aksine, anne ve babasını kardeşiyle paylaşma eğilimi içerisinde olur.
2. Anne ve baba, çocuğunu çok sevdiğini elbette ki hissettirmelidir. Ancak bunun dengesi kurulmalıdır. Çocuğun anne ve babaya bağımlı hale gelmesi doğru değildir. Bunun için, zihinsel ve bedensel açıdan bir şeyleri anlama ve yapabilme seviyesine geldiğinde ufak vazifeler verilebilir.
3. En önemli adımlardan birisi, kardeşin ne demek olduğunu anlatmaktır. Henüz doğmadan, onu sevme çalışmaları yapılmasıdır. Hayal kurmasını sağlamak, adını ne olacağına beraber karar vermek, kıyafet tercihlerinde de yardımcı olmasını sağlamak… Doğacak çocukla ilgili yapılması gerekenler içerisinde çocuğunuzu dahil etmeniz isabetli bir karardır.
4. Anne ve babanın ikinci bir çocuğun doğmasından sonraki sürece önceden adapte olmaları lazımdır. Kendilerini nelerin beklediği, çocukların kardeşlikle ilgili bağları gibi hususları beraber aşmaları gerekir.
Doğumdan Sonra Neler Yapılabilir?
Kıskançlıkla ilgili krizleri önleyebilmek için doğmadan önce yapılması gerekenler iyi bir hazırlık aşamasıdır. Çocuğun gelecek kardeşe hazırlıklı olması doğduktan sonra bir sürpriz yaşamasını engeller. Onu kabul edebilir ve sevgisini gösterebilir. Ancak doğduktan sonra bazı sıkıntıların olması muhtemeldir. Bunları aşmak için de yapılacak bazı şeyler var. İşte onlar…
1. Öncelikli olarak doğum sonrasındaki annenin stresi ve depresyonu gibi duygusal gelgitlerin çocuk üzerindeki etkisi negatiftir. Annenin içerisinde bulunduğu durumun kaynağının yeni gelen kardeş olduğu düşünülebilir. Böyle bir şey ise, kardeşe karşı yanlış kanaatlerin söz konusu olmasına neden olabilir. Anne, kendisinin endişeli, yorgun ve mutsuz olduğunu hissettirmemesi gerekiyor. Bu aşamada babanın üzerine düşen görevler de vardır. Eşine destek olması ve doğumdan sonraki süreci en kısa zamanda atlatması için yanında olmalıdır.
2. Doğumdan sonraki süreç oldukça streslidir. Büyük bir koşuşturma vardır. Bebeği görmek isteyenler, misafirliğe gelenlerin bebekle aşırı ilgilenmesi gibi hususlar, artık kendisiyle ilgilenilmediğini gören çocuk için alarmdır. Bu tip bir şeye sebep olmamak adına çocuğa gereken ilginin gösterilmesi lazımdır.
3. Doğumdan sonraki süreçte annenin durumu elvermesi halinde çocuğun annesiyle görüştürülmesi sağlanmalıdır. Çok fazla bekletmek ve çocuğun annesiyle görüşmesini uzatmak doğru değildir. Doğumdan sonra müstakil odaya alınan annenin yanına çocuğu getirilmelidir. Aynı odada, kardeşiyle tanıştırılmalıdır.
4. Hastaneden eve geçildiğinde bebekle ilgili eşyaların düzeni ve odasının hazırlanması gibi süreçlere çocuğun da dahil edilmesi lazımdır. Böylece, kardeşine karşı bağı gelişebilir.
5. Bebeğe karşı aşırı sevgi kelimeleri sarf edilmesi doğru olmaz. En azından kardeşin yanında bunu yapmak doğru değildir. eve gelen kişilerin de buna dikkat etmesi gerekebilir.
6. Çocuk kardeşini sevmek isteyebilir. Bu durum kontrolünüz altında yapılması lazımdır. Herhangi bir şiddet uygulanmamasına dikkat etmelisiniz. ancak bazı anneler, aşırı kaygılıdır. Çocuğun kardeşini sevmesini engellemeye çalışabilir. Böyle bir engel konulmamalıdır. Kardeşi, sevmeli, öpmeli ve benimsemelidir.
7. Bazen çocuk, kardeşi için bir şey yapmayı istemeyebilir. Böyle bir durumda zorlama yapmak doğru değildir. Odasını paylaşmasını istemek, eşyalarını kullandırmasını söylemek veya bakımı için bazı sorumlulukları üstlenmesini söylemek… Bunlar kabul edilmeyebilir. Zorlama yapılmaması gerekir.
8. Kardeşlerin büyümesinden sonra kavga ve gürültü evden eksik olmaz. Kardeşler arasındaki sorunu çözmek için suçlayıcı olmaktan kaçınmak gerekiyor. Her ikisinin de dinlenmesi, dinlendikten sonra da ikisinin gönlünün olacağı bir karara varılması en doğrusudur. Birisine haklı, diğerine haksız gibi yakıştırmalar yapılmamalıdır.
9. Yine bu konuda yapılan en önemli yanlışlardan birisi, kıyastır. Sen büyüksün, ablasın veya abisin gibi kıyaslamalar doğru değildir.
10. Çocuklar arasında ayrıcılık kıskançlığa neden olabilir. Bu türden bir kanaate neden olacak eylemde bulunulması doğru değildir. Her çocuğa; eşit yaklaşım sergilenmesi gerekir.
11. Kardeşlerin birbiriyle olan güzel bağlarını, yardımlaşmalarını, oyunlarını hemen ödüllendirin. Takdir edin ve sarılın. Ortak aktiviteler düzenleyin, eğlenin ve aile olmanın önemini anlamalarını sağlayın.
12. Kardeşler arasında oyuncakla ilgili problemler çıkabilir. Bu problemin çözümünde adil olunması lazımdır. Adil olmayan kişiye ceza verilebilir. Bu cezalar, aşırı olmamalıdır. Parka gitmeme, sevdiği oyuncakla birkaç gün oynamama gibi cezalar olabilir.
13. Ebeveynlerin çocuklardan birisine aşırı serbest yaklaşması, diğerine de otoriter davranması doğru değildir. Bu durum, kardeşler arasında sevgi köprüsünün kurulmasını engeller. Kıskançlık başlatabilir.