Tedavinin daha çok psikolojik yöntemler ile gerçekleştiğini söyleyebiliriz. Ancak şurası da bir gerçektir ki, insanın yedikleri ve içtikleri, ruhsal durumunu da etkiliyor. Mesela sıcak bir çay içtiğinizde, yorgunluğunuzun bir nebze de olsa geçtiğini hissediyorsunuz. Sevdiğiniz bir yemeği yediğinizde, ruhsal olarak kendinizi daha iyi hissediyorsunuz ve rahatlamış oluyorsunuz. Tükenmişlik sendromu bitkisel tedavi uygulamalarını bu açıdan bakmak yararlı olacaktır.
Aktarlara hazırlatacağınız bazı bitkisel karışımlardan, sendromun etkilerini azaltmak için yararlanabilirsiniz. Ancak yine de hazırlatacağınız karışımı, uzman bir diyetisyene ya da alanın da uzman bir doktora göstermeniz yararlı olacaktır.
Bitkisel ağırlıklı beslenmeyi önerebiliriz. Bitkilerin insan fizyolojisi ve ruhu üzerinde rahatlatıcı etkileri vardır. Aynı zamanda vücut içerisindeki toksin maddelerin atılmasına yardımcı olurlar. Nasıl ki kirlendiğimiz zaman kendimizi rahatsız hissederiz ve sıcak bir banyo yaptığımızda rahatlarız, aynı şekilde beslenme alışkanlıklarımızı değiştirdiğimiz zaman da kendimizi farklı hissedeceğimiz bir gerçektir.
Bazı bitki çayları, vücut fonksiyonlarının düzenlenmesi açısından oldukça faydalıdır. Özellikle yorgunluğa iyi gelen ve etkisi kanıtlanmış çay türlerinin olduğunu söyleyebiliriz. Yeşil çay, özellikle yorgunluğun giderilmesinde sıklıkla kullanılan bir çay türüdür. Rezene adaçayı da yorgunluğa iyi gelmesinin yanı sıra, vücuttaki toksin maddelerin atılmasında bire birdir.
C vitamini olarak oldukça zengin olan kivi meyvesini günde bir adet tüketebilirsiniz. Yorgunluğun giderilmesinde faydalı olduğunu söyleyebiliriz. Ayrıca haşlanmış yumurta ile birlikte tükettiğinizde, etkisinin de arttığını göreceksiniz.
Havuç A vitamini açısından zengin bir meyvedir. Bağışıklık sistemini desteklediği gibi yorgunluğa da iyi gelir. Özellikle göz yorgunluklarının giderilmesinde etkilidir. Mevsiminde günde bir adet tüketebilirsiniz.
A, C ve K vitaminleri içeren Armut, aynı zamanda müthiş bir antioksidan kaynağıdır. Mevsiminde düzenli olarak tüketirseniz, yorgunluğun etkilerini de azaltacaktır.
Yorgunluğa iyi gelen ve tükenmişlik sendromunun etkilerini azaltan daha birçok meyve ve sebze sayabiliriz. Önemli olan beslenme alışkanlıklarının, yorgunluğa iyi gelen meyve ve sebzeler ile değiştirilmesidir.
Tükenmişlik Sendromu İlaç Tedavisi
Psikolojik bir programa dayanan tedavisi de vardır. Psikiyatri ilaçları kullanılır. Özellikle tükenmişlik sendromu ilaç tedavisi olarak BDT kombinasyonuna sahip ilaçlar kullanılır.
Farmakolojik olarak uygulanan bir başak tedavi ise antidepresanlardır. Ancak antidepresanların yan etkileri, kişi yaşamını olumsuz etkileyecek unsurları bünyesinde barındırır. Dünya genelinde kullanımı sınırlandırılmıştır. Çok ciddi durumlar dışında, doktorlar tarafından da tavsiye edilmez.
Tükenmişlik Sendromu Belirtileri Nelerdir?
1974 yılında Herbert Freudenberger tarafından ilk defa tanısı yapılan tükenmişlik sendromu, tipik belirtiler gösterir. Belirtilerin çoğunun psikolojik olarak ortaya çıktığını söyleyebiliriz. Maddeler halinde tükenmişlik sendromu belirtileri nelerdir sorusuna cevap verelim.
- Kişinin aşırı derecede yorgun ve halsiz olması
- Mide ve kalp sorunlarının ortaya çıkması durumu. Midede aşırı derecede oluşan şişkinlik ve kalp çarpıntısı sorunları
- Kabızlık sorununun baş göstermesi
- Nefes almada zorluk yaşanması ve bu sorunun sıklıkla tekrarlanması
- Bedenin çeşitli bölgelerinde başlayan ağrılar. Özellikle bacak ve kol bölgelerinde oluşan ağrılar
Yukarıda bahsettiğimiz belirtiler, kişilerde görülen fizyolojik belirtilerdi. İşin bir de psikolojik boyutu bulunuyor. psikolojik olarak da:
- Çabuk sıkılma durumu. Önceden yapılan faaliyetlerden keyif alınırken, artık keyif alınmaması ve faaliyetlerin yapılmaması
- Dikkatin dağınık olması durumu. Unutkanlığın ve dalgınlığın daha sık görülmesi
- Karar vermede güçlük yaşanması, sağlıklı karar verememe ve kararların sürekli olarak ertelenmesi
- Umutsuzluk hissinin sürekli hale gelmesi
- Hayal kırıklığı ve kendini değersiz hissetme duygularının sık ve yoğun bir şekilde yaşanması
- Kişiye yapılan eleştirilere karşı olumsuz tepki verme ve tahammülsüzlük
- Herkesten ve hatta kişinin kendisinden bile şüphe etmesi
- Anksiyete ve kaygı durumlarının yoğun bir şekilde yaşanması
Belirtiler gözlemlenir.
Görüldüğü üzere, hem psikolojik, hem de fizyolojik olarak görülen belirtiler aslında oldukça ciddidir. Kişinin iş ve sosyal yaşamını olumsuz bir şekilde etkiler hatta felç eder diyebiliriz.
İş yaşamını olumsuz etkilemesi, kişinin de maddi olarak zorluk yaşamasına ve yakın çevresi de dahil olmak üzere sosyal çevresinin zamanla yok olmasına yol açabilir.
İşkoliklik ve Tükenmişlik Sendromu
İşkolik kavramını hepimiz duymuşuzdur. Sürekli olarak iş ile uğraşma durumudur. İşkoliklerin belirgin özellikleri, akıllarında işten başka bir kavramın olmamasıdır. Sanki dünyayı kurtaracakmış gibi çalışırlar. Disiplinli ve çalışkandırlar.
Aslında böyle söylendiğinde bu meziyetlerde ne var iyi ya işte! Diyebilirsiniz. Ancak daha öncede belirttiğimiz gibi, biz insanları robotlardan ya da makinelerden ayıran en önemli konu, yalnızca tek bir kavrama bağlı kalmamamızdır.
Sürekli aynı gıdalar ile beslendiğimizde hasta oluruz. Sürekli aynı filmi izlediğimizde ya da aynı müziği dinlediğimizde sıkılırız. Bu durum uzun süre devam ederse, psikolojik hastalıklar meydana gelir.
Çok yönlü ve sosyal olduğumuzdan dolayı, tek bir noktaya odaklanmak, hatta uzun bir süre odaklanmak bizde olumsuz durumların ortaya çıkmasına neden olur.
İşte işkoliklik ve tükenmişlik sendromu arasında da böyle bir ilişki vardır. Yani sürekli olarak hayatının merkezine iş konusunu yerleştirenler, zamanla tükenmişlik sendromuna yakalanırlar.
Dinlenmek fizyolojik olarak bizleri rahatlatır ve daha verimli olmamızı sağlar. Aynı şekilde sosyal faaliyetler de ruhumuzu besler ve ruhumuzun sağlıklı ve daha verimli olmasını sağlar.
Tıpkı bir makinenin bakımı gibi… Nasıl ki bir makinenin bakımı tek bir şekilde yapılmaz ve birçok unsurun birleşmesinden meydana gelir. Aynı durum insanlar için de geçerlidir.
Düzenli olarak spor yapmadığımızda, vücudumuz dirençli olmaz ve birçok hastalığa yakalanma riski artar.
Hiç evden dışarı çıkmayıp hep televizyon başında oturduğumuzda, ruhumuz körelir ve bazı yeteneklerimizi kaybederiz. Fizyolojik olarak hasta olmamız da cabasıdır.
Sevdiğimiz bir müziği dinlediğimizde ya da sevdiğimiz insanlar ile birlikte olduğumuzda, kendimizi daha iyi hissederiz. Yeni yerler görmek de ruhumuza iyi gelir. Farklı mekanlarda bulunmak ve bu mekanların enerjisinden faydalanmak, bedenen ve ruhen bizi geliştirir ve daha da güçlendirir.
Kısacası dinlenme kavramını çok geniş bir şekilde ele alabiliriz.
Tükenmişlik Sendromu Belirtileri Tedavisi
Eğer belirtiler sizde de görünüyorsa, öncelikle psikolojik yardım almanız gerekir. Nedeni ise tam bir kısır döngü içine girmenizdendir.
Tükenmişlik sendromu belirtileri tedavisi hem kişiye, hem de kişinin alacağı yardıma bağlıdır. Tedavi iki şekilde yapılmaktadır. Uzman psikiyatr ya da psikologların yardımı ile yapılan tedavi ki ilaç tedavisi de bu tedavi içerisindedir. İkincisi ise kişinin hayat biçimini değiştirmesi olarak gerçekleşir.
Her iki durumda da kişisel çabanın önemli olduğunu belirtelim.
Psikolojik tedavide kişinin alışkanlıkları değiştirilmeye çalışılır. Çünkü çok çalışmak bir alışkanlık meselesidir.
Eğer çok ağır bir durum söz konusu ise, ilaç tedavisi uygulanır. Antidepresanlar ve bazı ilaç birleşimleri, tedavide kullanılır. Ancak antidepresan ve bazı psikoloji ile ilgili ilaçların yan etkilerinin ağır olduğunu belirtelim. Yine de bu konuda doktorunuz sizleri yönlendirecektir.
Beslenme alışkanlıkları ve yaşam biçiminin değiştirilmesi de kişisel çabalar kapsamında değerlendirilebilir. Genelde çok çalışan insanların yeme ve içme düzenleri de yok gibidir. Düzensiz öğünler, fizyolojik hastalıklarında ortaya çıkmasına neden olur.
Düzenli olarak egzersiz yapma ve nefes tekniklerinin uygulanması, tedavi de yararlı olabilir. Dengeli beslenme ile de egzersizler desteklenmelidir.
Arada bir sinema ve konser gibi faaliyetlerin yapılması faydalı olacaktır. Sevdiklerinizle bu tür faaliyetleri yapmanız da daha yararlı olacaktır.