Çocuklar belli dönemlerde ödevlerini yapmak konusunda belli sıkıntılar ile karşı karşıya kalabilmektedir. Bu tür sorunların sebepleri farklılık gösterebileceği gibi, ailevi nedenlerden de kaynaklanabilmektedir. Aslında öncelikli olarak ödev yapmayan çocuk hakkında detaylı bir araştırma yapmak da gerekmektedir. Bu problemler karşılıklı iletişim ile çözülebileceği gibi, uzmanlardan alınan yardımlar aracılığı ile de çözüme kavuşabilmektedir.
Ebeveynlere bu noktada çok büyük görev düşmektedir. Bu görevlerden biri de çocuğu yargılamadan ve sakin bir şekilde neden bu tarz bir tutum içinde olduğunun sorgulanmasıdır. Hem anneler hem de babalar çocuklarının ödev yapmaması ile şikayette bulunmakta ve bu sorun ile alakalı bir çözüm yolu da aramamaktadır.
Ödev yapmayan çocuk konusunda; ceza ve ödüle başvurmadan önce sorulacak birkaç soru var. “Neden ödev yapmıyorsun?” Sorusu ise aslında doğru soru değil. Onun yerine “bu ödev sana ne katacak?’ , “ne öğreneceksin?” daha doğru.
Ödev yapmayan çocuk ile empati yapın. Hatta bir gün çocuğu anlamak için alın onun ders kitaplarını siz çalışın. Siz de sıkılacak mısınız acaba? Nasıl o içerikleri çekici hale getirebilirsiniz üzerine düşünün.
Yapılan araştırmalar çocukların ödev yapmamasında üç sebebi öne çıkarıyor.
- Ödevleri çocuğun seviyesinin üstünde ise yapamaz.
- Ödevler çocuğun seviyesinin altında ise sıkılır yapmaz.
- Ödevin gerçek hayatta bir karşılığını göremediğinde anlamsız bulur ve ödev yapmaz.
Çocuğun Ödevi Yapmama Sebebini Kendisine Sorun
Ödev yapmayan çocuk neden böyle davranmaktadır? Ne olsa yapardı ? Bu durumun çözümünü de kendisine sorun ve çözüm önerilerini dikkate alın. İnanın çocuklar kendi problemlerini çözebilecek önerilerde bulunacaktır. Çocuğunuz ödevini neden yapmadığı ile ilgili mutlaka bir açıklama yapacaktır; ancak bu sorular sorulurken de kişilerin kesinlikle çıkışırcasına ya da bağırırcasına davranmaması da davranışın düzeltilmesi için büyük önem taşımaktadır. Çocukların geçerli bir sebebi varsa bile ailenin sert çıkmasından dolayı korkacak ve konu ile alakalı net bir davranış da sergilemeyecektir. Hal böyle olunca ödev yapmayan çocuk ile alakalı kesin bir yargıya ulaşmak da mümkün olmayacaktır.
Çocuğun Kötü Olduğu Alanlar Yerine İyi Olduğu Alanları Öne Çıkartın
Niye hep çocuklara zayıf oldukları alanlarda takviye alıyoruz? İyi olduğu özelliklerini en iyi yapmaya çalışmayı deneyelim. Sonuçta herkes her şeyi iyi yapacak değil ya?
Her çocuğun başarılı olduğu bir alan mutlaka vardır. Bir çocuk matematikte mükemmelken, başka bir çocuk sanat alanında harika olabilir. Ama matematik konusunda zayıf olan bir çocuğun, zeka seviyesi ile alakalı söylemlerde bulunmak son derece yanlıştır. Çocuğunuzun zayıf olduğu dersi vurgulamak yerine onun hangi alanlarda daha başarılı olduğunu söyleyebilirsiniz.
Çocukta En Güçlü Güdü “Merak!”
Çocuklar keşfetmek ister, merak eder, çocukta dersleri öğrenmeye karşı bir keşif güdüsü yaratmaya çalışın. Örneğin zayıf olduğu ya da çalışmak istemediği bir ders ile alakalı farklı doneler ortaya koyabilir ve o derse yönelmesini sağlayabilirsiniz. Çocukların her ders için merak edebilecekleri bir alan bulabilmek mümkündür. Hatta bu konuda o dersi aldığı öğretmeninden yardım bile talep edebilirsiniz.
Öğrenme Nedir? Öğrenmeyi Biliyor Muyuz?
Ödev yapmayan çocuk konusunda ne yapmalı sorusuna pek çok cevap vermek mümkündür. Mesela çocuktan öğrenmenin resmini çizmesini isteyin. Klasik bir derslik çizen çocuğun mu yoksa büyüteç, dünya gezegen çizen çocuğun mu derse ilgisi daha fazladır? Çocuğa öğrenmenin not, puan ve okul olmadığını göstermeliyiz. Çocuklara önce öğrenmeyi öğretmeliyiz. Sınavların ve ders notlarının aslında çok farklı olgular olduğundan onlara bahsedebilirsiniz. Çocuklarda öğrenme, yetişkinlere oranla çok daha farklı gelişmektedir. Hatta öğrenme metotlarından yardım alarak çocuğunuza bu anlamda destek sunabilirsiniz.
Çocuğun Güven İhtiyacını Karşılamalıyız
Çocuklar ilişki kurmak ve ilgi görmek isterler. Onlara ihtiyacı olan güven ve karşılıksız sevgi ortamını yaratın. Gerekirse öğretmenlerinden, arkadaşlarından destek isteyin. Başarısız olan öğrenciler, her zaman çekingen olurlar. Bu durum okulda ve arkadaşlarının yanında da bu şekilde sürmektedir. Bir derste başarısız olsa dahi çocuklarınıza güvendiğinizi ve onun her zaman yanında olduğunuzu hissettirmeniz, aslında başarıyı daha çabuk yakalamasına da olanak sağlayacaktır. Hatta onun ders konusunda tüm ihtiyaçlarının da karşılanması gerekmektedir.
Çocuklara Özgürlüğü ve Sorumluluk Almayı Öğretmeliyiz
Ödev yapmayan çocuk sahibi ebeveynlerin en çok sorduğu sorular arasında “şimdi ne yapmalı” sorusu ilk sırada yer almaktadır.
Çocuklara belirli sınarlar çizip o sınırlar içersinde özgürlük tanıyın. Örneğin; odası özgürlük alanı ise, bırakın kendi odasının duvarını çizsin. Salonun duvarını çizerse işte o zaman ‘hayır’ diyebilirsiniz. Başkalarının özgürlük alanı başladığında onun özgürlüğünün bitmiş olduğunu görsün.
Çocuklar belirlenen alanlar dışına çıkmak konusunda biraz inatçıdır. Özellikle etrafı yeni keşfetmeye başladıklarında bu durum daha da şiddetli bir hal alır. Ancak bu durumu ayarlayabilmek de tamamen sizin elinizdedir.
Çocuklara Ders Yapmayı Sevdirmenin Yolları
Her çocuğun ilgi ve başarı alanının farklı olduğundan az önce de bahsetmiştik. Onlara ders çalışmayı sevdirmek için elbette belli yollar var. Bu yollar ise aşağıda detaylı bir şekilde yer alıyor. Bu yolları deneyebilir ve çocuğunuzun ders konusunda daha başarılı olmasını da sağlayabilirsiniz.
- Çocuklar yapılan programlara uymayı severler. Onlar için renkli ve ödüllü bir çizelge hazırlayabilirsiniz. Hatta bu çizelge günlük ya da aylık da olabilir. Yapılan bu çizelgede kalpler ya da gülen yüzler şeklinde çıkartmalar hazırlayabilir ve her yaptığı ders için bir çıkartma ekleyebilirsiniz. Bu onun motive olmasına da olanak sağlayacaktır.
- Haftalık ders programı çizelgesinin sonunda onun için küçük bir ödül belirlemesi yapabilirsiniz. Çocuklar ödül için çok daha motive olacak ve ödüle ulaşabilmek için gerektiğinden daha fazla çabalamaya başlayacaktır.
- Ödül verirken elbette dikkatli olmasınız. Kullanacağınız ödül onu başarıya götürmelidir. Bu nedenle herhangi bir hafta ders çalışmayı bırakıyor ya da yeterince çaba sarf etmiyorsa, o hafta kesinlikle ödül vermemelisiniz.
- Çocuklarınız nerede ders çalışmayı seviyorsa ona müdahale etmeyin. Bazı çocuklar kendi odalarında rahat ederken, bazı çocuklar ise farklı alanlarda ders çalışabilir. Bu alanlar salon, mutfak ya da evin herhangi bir alanı olabilir. Bırakın kendisini rahat hissettiği odada dersini yapsın.
- Çocuklarınızın ödevini yapmak sizin göreviniz değil. Bu yüzden zorlandığı bir ödevde ona sadece rehber olun. Eğer onun ödevini yapar ve okula götürmesine izin verirseniz, sorumluluk duygusunun gelişmesini de büyük oranda engellersiniz.
- Cep telefonları günümüzde çocukların dahi elinde olan teknolojik cihazlar. Bu nedenle dersini yapmadan bu cihazlar ile ilgilenemeyeceklerinin tepkisini onlara net bir şekilde vermelisiniz. Aksi takdirde çocuğunuz telefon ile ilgilenmekten zaten ders çalışmayacaktır.
- Bir diğer önemli faktör ise ders çalışmayan çocukların bu sorun ile neden karşılaştığının nedenini araştırmaktır. Pek çok çocuk öğretmeninin tutum ve davranışlarından ders çalışmaktan hoşlanmamaktadır. Öğretmeni ile konuşarak bu sorunların okulda çözülmesine de olanak sağlayabilirsiniz.
Ödev yapmayan çocuk konusunda aileler ne yapmalı sorusu en çok sorulan sorular arasındadır ve yukarıda sayılan bu çözüm önerilerini uyguladığımız sürece çocuğunuzun zaman içinde sistemli bir şekilde çalışmalarını sürdüreceğini de görebilirsiniz.
Siz yine de profesyonel bir yardım almak istiyorsanız; evdeki bakıcımın oyun ablaları size bu konuda yardımcı olacaklardır.