Bebekler dünyaya geldikleri zaman ağlayarak tepki gösterir. İlk aylarda devam eden bu ağlama ihtiyaçlarını anlatmak için bebeklerin kullandıkları bir yöntemdir. Anne ile bebek arasında olan bu iletişim başkası tarafından anlaşılmasa da anne bebeğinin neden ağladığını kısa sürede anlamaya başlar. 2 – 3 aylarda bebek agulamaya başlar. 3 – 4 ayda çevresinden gelen seslere doğru dönmeye çalışır. 6 aylık bebek anlamı olmayan heceler üretir ve bu sesleri tekrarlar. Yedinci ve sekizinci aylarda çevrede duyduğu sesleri taklit etmeye başlar. Dokuzuncu aydan itibaren hecelerin tekrarlarını yapar (ba-ba-ba, de-de-de). 11 aylık bebek gelişiminde ise konuşmaya başlama ortaya çıkar. Bu aylarda çocuklarla doğru şekilde konuşmak önemlidir. Su istediğinde ‘bu’ demesi suyu demek istemesi anlamına gelir. Suyu verirken ‘al bakalım su ‘ denmesi bebeğin zamanla ‘bu’ demeyi bırakıp su demesine yardımcı olacaktır. 1-2 yaşlar arasında çocuğun sözcük dağarcığı gelişir. Basit yönergeleri anlar ve yerine getirir. Bu dönemde çocuk hikaye dinlemekten hoşlanır.
Kelime dağarcığının gelişmesi çocuğun sosyal duyusal gelişimi için de önemlidir. 2-3 yaş arasında çocukta dil gelişimi hızlıdır. Çocuk gelişimi açısından dil bu dönemde ivme kazanır ve bu sürecin takibini çocuk gelişimi eğitimi almış kişilerin yapar. Bu dönem içerisinde şahıs zamirlerini ve çoğul eklerini kullanmaya başlar. Etrafındakilere sürekli sorular sorar. Basit öyküleri dinler. Vücudunun parçalarını tanımaya başlar ve isimlerini bilir. Ben kelimesini kullanır. İsim ve yüklem kelimelerini birleştirir. Örneğin “anne gitti” gibi. Kelime dağarcığı 400-450 kelime civarındadır. Kendini kısa cümlelerle ifade edebilir. Birkaç temel rengi tanır ve ismini bilir. Kavramlardan büyük küçük kavramlarını bilir. Hikaye ve masal dinlemekten hoşlanır. Aynı hikayeleri tekrar tekrar dinlemekten hoşlanır.
3-4 Yaş Arası Çocuklar
3-4 yaş arası çocukların yaklaşık 300 kelimek kelime dağarcığı vardır. Zaman belirten sözcüklerin kullanımı başlar. Dört kelimeli cümleler kurar. Konuşması belli ölçüde gramer kurallarına uygundur. Yabancı Oyun ablasının varlığı ise çocukların dilleri ayırt etme ve öğrenme yeteneklerini geliştirir. Oyun ablasının okuyacağı basit öyküleri anlar. Bir hikaye ya da masalı anlatabilir. 4-5 sözcükle cümle kurabilir. 1000 sözcükten oluşan kelime dağarcığı oluşmuştur. Çocuklar artık yaşını bilir. İsmini ve soyismini bilir. Evinin adresini bilir. Çocuklar bu dönemleri farklı zamanlarda yaşayabilir fakat bazen konuşma terapisti ile görüşmek çocuğun gelişimi açısından alınacak en doğru karar olacaktır.
4-5 Yaş Arası Çocuklar
4-5 yaş arası çocuklar dil bilgisi kurallarına uygun konuşur. Karmaşık cümle üretmeye başlar. Kitaplara yoğun bir ilgi duyar. Okuyamasa da okuyormuş gibi yaparak kitapların resimlerine bakar. Sembollerle sözcükler arasındaki ilişkiyi anlamaya başlar. 4-5 kelimelik cümlelerle konuşur. Cümlelerde geçmiş zamanı kullanır. Kelime haznesi 1500 kelimeye ulaşmıştır. Renkleri, sayıları, şekilleri tanır. 5-6 yaş arasındaki çocuklar artık yetişkin diline yakın dil becerisine sahiptir. Bilmediği sözcüklerin anlamını etrafındaki kişilere sorar. Espri anlayışı gelişmeye başlar. Kısa öyküler anlatmaya başlar. Yaratıcı drama eğitimi olan oyun ablaları ise çocuğun daha çok konuşmasını ve düşünmesini sağlar. Sohbete etkin olarak katılır. Bu süreçte üniversiteli oyun ablası dil bilgisi açısından düzgün cümleler kurmanın yanı sıra anlamlı ve içi dolu cümleler kurmasını sağlar. 5-6 kelimelik cümleler kurar. Sözcük dağarcığı 2000 kelimeye ulaşmıştır. Yer bildiren kelimeleri kullanır. Örneğin içinde, yanında. Nesnelerin hangi maddeden yapıldığını söyleyebilir. Sağ ve sol kavramı oluşmaya başlar. Sağ ve sol elini ayırt edebilir. 10’a kadar sayabilir ve 10 tane nesne sayabilir. Basit toplama işlemleri yapabilir. Adresini ve telefon numarasını söyleyebilir.
Daha detaylı bilgi almak için “Oyun Ablası Ne Yapar” isimli makalemizi için okuyabilirsiniz. EvdekiBakıcım üzerinden çocuğunuza yabancı oyun ablası bulmak için tıklayınız.
