Her anne ve baba çocuğunun gelişimine önem verir. Bunun için bakımına dikkat eder. Ancak çoğu ebeveyn şunu atlar: Bakımla ilgili yükümlülükler çocuğun fiziksel yönden mükemmel olması değildir. En azından hasta olmaması ve eksiklik çekmemesiyle sınırlı değildir. Hem fiziksel hem de psikolojik bir gelişim söz konusudur. Çocuklar, fiziksel olarak sağlıklı olabilir; ancak duyguları tatmin edilemeyen bir çocuğun psikolojik sağlığından söz edilmesi mümkün değildir.
Psikolojisi bozuk olan çocukların fiziksel anlamda kusurları olmasa bile akranları gibi başarılı olmazlar. Anne ve babalar, çocuklarının gelişimine bütüncül yaklaşmaları lazımdır. Sadece iyi beslenmesine değil, iyi bir psikolojiye sahip olması için de çalışmalıdır. Burada bakımla ilgili eğitim önemli bir hale geliyor. Çoğu kişi, anne ve babalığı öğrenme eğiliminde değildir. Kendi annesinden ve babasından gördükleriyle hareket edebilir. Ancak bunlar yetersiz kalabilir veya tamamen yanlış yöntemler olabilir.
Doğru Bakımla Hedeflenilen Nedir?
Çocuk bakımıyla kastedilen şeyin hem bilişsel hem de sosyal anlamda olduğunu not ettik. Bu iki hususu takviye edici çalışmalarla çocuk bir şeyleri öğrenebilir. Hayatına yansıtabilir ve başarılı olabilir. Akranları gibi sağlıklı bir gelişim süreci yaşayabilir. Bu süreçle hedeflenilen ise, şunlardır:
- Çocuğun kendi işlerini kendisinin yapabilmesi gerekiyor. Bu sorumluluk ve mesuliyet bilincinin gelişimi açısından önemlidir. Ayrıca, bir şeyler yapıyor olmak, bir yere dahil olmak, grup halinde çalışmak gibi eylemler kişinin özgüvenini artırıyor. Aidiyet duygusunu tatmin ediyor. Çocuklarına sorumluluklar yüklemeyen aileler onların başıboş yetişmesine neden olabilir.
- Cimrilik ve egoistlik karakter bozukluğunun bir göstergesidir. Şiddet eğilimlerine de neden olabilir. Bir çocuğun cimri olması ve paylaşmaya yanaşmamasının ardında saklı değişik etkenler vardır. Doğru bakım ve eğitim, çocuğa paylaşmayı öğretebilir.
- Her şeye sahip olma güdüsü, sabırsızlık da yanlış örnek olmanın çocuk üzerindeki etkisidir. Mesela, hiçbir çaba sarf etmeyi öğrenmeyen ve sürekli istekleri yerine getirilen çocuk, sabırsız olabilir. İsteklerine kavuşmak için ise, çabadan daha farklı yöntemlere başvurabilir.
- Çocukların zihni gelişimleri çok önemlidir. Önce, soyut olanı kavrarlar. Ancak soyut olana yönelik zihinleri daha sonra gelişebilir. Bu gelişimin erkenden iyi bir şekilde olması için çeşitli oyunlar oynanabilir. Böylece, sezgisel kavramlardan olan adalet, cömertlik gibi kavramlar daha iyi anlaşılabilir.
Anne ve Babanın Bakım Üzerindeki Etkisi
Günümüzde anne ve babanın çalışması nedeniyle çocuğun bakımıyla ilgilenen bakıcılardır. Ancak bu durum, çok negatif bir şey değildir. yine de, bakıcının sürekli değişmemesi ve çocuğa gösterilen ilgi ve sevginin süreklilik arz etmesi önemlidir. sürekli bakıcısı değişen çocukların gelişimleri olumsuz etkilenebiliyor. Çalışma saatleri içerisinde çocuğun annesinden ayrı kalması, bir kayıp olmayabilir. Önemli olan husus, annenin çocuğuyla ne kadar zaman aynı daire içerisinde kaldıkları değildir. Geçirilen zamanın niteliğidir.
Çocukla aynı evde olmakla, çocukla birlikte olmak arasındaki fark derindir. Çocuk, annesine ve babasına güven duyduğu zaman her iki ebeveynin çalışmasının bir mahsuru olmaz. Çocuk, annesinin ve babasının ne zaman evde olacağını ve kendisiyle ne zaman ilgilenebileceklerini bilebilir. Bu sürelerin aşılması veya çocuğun güveninin kaybedilmesi ise, gelişimine olumsuz yansıyabilir.
Şunu da ifade edelim. Çalışan anneler, çocuklarına karşı kendilerini suçlu hissedebilirler. Bu nedenle, anne şefkatinin etkisiyle gereğinden fazla hoşgörülü olma yolunu tercih edebilirler. Böyle bir tavır takınmak, doğru değildir. Çocuğun disiplinini olumsuz etkileyebilir. Aşırı korumacı bir yaklaşım da olabilir. Bu da, çocuğun gelişimini olumsuz etkileyebilir.
Babanın Bakım Üzerindeki Etkisi Nedir?
Çoğu ailede baba otorite kurumudur. Ancak bu kurumun yanlış şekilde tanıtımının çocuklar üzerindeki olumsuz etkisi olabiliyor. Çocuğun yapmak istemediği bir şey olduğunda annenin babayla tehdit etmesi asla doğru değildir. Araştırmalar, babasıyla güvenli ve sağlıklı bir ilişki içerisinde olan çocukların daha sağlıklı geliştiğini göstermiştir. Bu tip çocukların akademik başarısı, matematik becerileri, liderlik ve sosyal hayattaki varlıkları daha fazladır.
Şunu ifade edelim. Anne ve baba arasında herhangi bir fark söz konusu değildir. Çocuklar, anne veya babanın varlığından güven duyabilirler. Her ikisiyle kurulan iyi iletişim sayesinde başarılı olabilirler. Birinden birine yönelme gibi bir şey söz konusu değildir. Ancak babasını kaybeden veya eşler ayrıldığı için babasından uzak yaşamak zorunda kalan çocukların bazı psikolojik sorunlar yaşadıkları görülmüştür. Tabi sorunları şiddetini etkileyen neden; babayla kurulan iletişim kalitesidir.
Anne ve Baba Tutumunun Kişiliğe Etkisi Nasıl Oluyor?
Kişilikle gelişimin en önemli aşaması, çocukluktur. İlk öğretmenler ise, anne ve babalardır. Bu nedenle, anne ve baba tutumu çocukların geleceğini etkiliyor. Çocuklukta kazanılan sağlıksız kişiliğin sonradan değişimi oldukça zordur; ancak imkansız değildir. Psikolojik seanslar ve tedavilerle mümkün olabilir.
- Aşırı koruyucu aile tutumları
Aşırı koruyucu aileler çocuklarının mücadele azmini köreltebilir. Çocuk, başkalarının sorumluluklarını yüklenebilir. Bu tip çocuklar, dışarıdan yönlendirilmeye çok müsaittir. Çünkü kendi kararlarını veremezler. İnisiyatif alma konusunda çekingendirler. Kendisini gerçekleştiremeyen çocuğun hayalleri de olmaz. Ya da, hayallerini kuma gömebilir. Anne ve babadan duyulan “sen yapamazsın” gibi ifadeler, sosyal hayattaki başarılarını örseleyebilir.
- Aşırı baskıcı aile tutumları
Bu tip bir ailede çocuğun isteklerine karşı baskıcı bir tutum sergilenir. Çocuğun aileye itaat etmesi beklenir ve bunu yapması için zorlanır. Bu tip bir ailede büyüyen çocuk, uyumsuz olur. Akranlarına karşı saldırgan tavırlar içerisine girebilir. Eleştiriden hoşlanmaz ve kendi otoritesini tanır. Bu tip yetişen çocukların psikopat ruha sahip olma ihtimalleri yüksektir. Aile içerisinde gördükleri kendini kabul ettirme modelini, başkalarına karşı da uygularlar.
- Kutuplaşmanın olduğu ailedeki tutumlar
Bir aile içerisinde kutuplaşma da görülebilir. Bunun nedeni, eşlerin birbirine karşı tutumlarıdır. Daha sonra bu tutumlar, çocuklar için de gerçekleşebilir. Çocuklar, annelerine veya babalarına karşı diğer bir grupta olabilir. Ya da, çocuklar bir kutup, eşler diğer bir kutup haline gelebilir. bu tip ailede karşılıklı kavgalar, hileler, güvensizlikler söz konusu olur. Bu durum çocukların sosyal hayatta güvenilmez biri olmalarına neden olabilir. Ara bozucu olarak nitelendirilmeleri veya aşırı yalan söyleme eğiliminde bulunmalarına sebebiyet verir.
Sonuç olarak, çocukların bakımı konusunda hassas bir terazi gibi hareket edilmesi lazımdır. Ne korumacı, ne baskıcı olunmalıdır. Çocuğun aile içerisinde sağlıklı yetişeceği bir ortam için anne ve babasına güvenmesi lazımdır. Bu güven, kendisine olan güveni de artırır. Çocuk, bir şeyleri yapma ve öğrenme isteği içerisine girer. Bunların önünde durulmaması ve desteklenmesi lazımdır. Uzman bir çocuk bakıcısı, tecrübesiz aileden daha etkindir. Bu nedenle, profesyonel destek almak doğru olabilir.