Büyük kas becerileri daha çok kol ve bacak kasları gibi kasların koordinasyonunu ifade eder. Koşma, zıplama, sıçrama, dengede durma, atlama vb. hareketleri yapabilmeyi içerir. Çocuğunuzun büyük kas becerileri özellikle yürümeye başladıktan sonra hızlı bir gelişim gösterir. Ancak, yaşına ve gelişimine uygun etkinliklerle desteklenirse, büyük kas gelişiminde daha hızlı bir ilerleme görülebilir. Bu nedenle doğru etkinliklerle çocuğunuzu desteklemeniz son derece önemlidir.
Büyük Kas Becerileri Nedir?
Kaba motor beceriler olarak da adlandırılan bu beceriler; kol, bacak, omuz, boyun kasları başta olmak üzere büyük kasların çalışmasını içerir. Kaba motor beceriler geliştikçe, çocuğunuzun bağımsızlık duygusu artar ve öz güveni gelişir. Koşma, zıplama, sıçrama, atlama, tırmanma, yuvarlanma gibi hareketler büyük kas becerilerinin gelişimi ile ilgilidir.
Çocuğunuzun Büyük Kas Becerileri Gelişimi Ne Zaman Başlar?
Çocuklarda büyük kas gelişimi doğumla birlikte gelişmeye başlar. Öncelikle refleks olarak görülen bu gelişim, haftalar ilerledikçe yerini istemli kas hareketlerine bırakır. Büyük kas becerilerinin gelişimi diğer gelişim alanlarında olduğu gibi belli bir sıraya göre gerçekleşir. Örneğin; bebeğiniz önce emekler, sonra kısa süreli de olsa dengede durur ve yürür. Tabi, istisnai durumlar görülebilir. Bazı bebekler hiç emeklemeden yürüyebilirler. Ancak genel olarak; belli bir sıralama vardır. İlk büyük kas becerileri; sürünme, emekleme, dengede durma, yuvarlanma ve yürümedir. Daha sonra vücudunu tanıdıkça yeni beceriler elde edilir.
Çocuğunuz Büyük Kas Becerilerine Yönelik Keşiflerde Sizi Zorlayabilir
Çocuğunuz özellikle yürümeye başladıktan sonra bağımsızlığını ilan eder ve sizden ayrı bir şekilde kendini ve çevresini keşfetmeye merak duyar. Ancak, bu durum bazı riskli durumları da beraberinde getirir. Çocuğunuz her şeyi yapabileceğini düşünür ve tehlike kavramını bilmez. Bu nedenle; kendini bir masadan aşağı kontrolsüzce bırakabilir. Evde bulunan dolaplara tırmanmaya çalışabilir. Aslında hareket onun doğal ihtiyacıdır. Kendi potansiyelini görmesi ve büyük kas becerilerini (kaba motor becerileri) geliştirmesi için gerekli olandır. Bu nedenle, ona engel olmak yerine güvenli ortamlar yaratın. Tırmanma, zıplama gibi güvenli alanlarda becerilerini geliştirme fırsatı sunun.
Çocuğunuzun Büyük Kas Becerileri İçin Açık Hava Etkinlikleri İdealdir
Çocuğunuzun kaba motor becerilerini geliştirebileceği en ideal alan açık havada yapılan etkinliklerdir. Oyun parkları, orman, arkadaş grupları ile bir araya gelinen yerler çocuğunuzun büyük kas becerilerini geliştirmesi için ideal ve güvenli ortamlar olarak görülebilir. Çocuğunuzun bisiklete binmesi, park araçlarında zaman geçirmesi, koşması, yürümesi, zıplaması denge tahtasında yürümesi gibi etkinlikler kas gelişiminde önemli yer tutar. Diğer taraftan; açık hava çocuğunuzun bağışıklık gelişiminde ve gözlem gücünün artmasında da etkilidir.
Çocuğunuzun Büyük Kas Becerileri İçin Oyun İyi Bir Araçtır
Çocuklar dünyayı, oyun yoluyla keşfettiklerinde anlamlı öğrenme de gerçekleşir. Oyun aracılığı ile farkında olmadan pek çok şeyi deneyimleme fırsatı yakalayan çocuk hem eğlenir, hem de öğrenir. Bu sayede tüm gelişim alanlarında da gelişme kaydeder. Bu nedenle kaba motor becerilerinin gelişmesinde de oyun en önemli yardımcınız olabilir. Ayrıca, planlayacağınız çok yönlü etkinliklerle çocuğunuzun büyük kas becerilerinin yanı sıra tüm gelişim alanlarında da ilerleme sağlayabilirsiniz. Yazımızın devamında başta büyük kas becerileri olmak üzere, pek çok gelişim alanına katkı sağlayacak etkinlik ve oyun önerilerimize göz atabilir. Çocuğunuzla evde bu etkinlikleri yaparak hem kaliteli zaman geçirip, hem de gelişimini destekleyebilirsiniz. Önereceğimiz etkinlikleri çocuğunuzun yaşına, ilgisine ve gelişim durumuna göre geliştirerek ya da değiştirerek uygulayabilirsiniz.
Çocuğunuzun Büyük Kas Becerileri İçin Etkinlik Önerileri
Evde basit malzemelerle yapabileceğiniz pek çok etkinlikle çocuğunuzun kaba motor becerilerini destekleyebilirsiniz. Bu sayede çocuğunuzla birlikte hem eğlenir, hem de gelişimi için etkin zaman geçirmiş olursunuz.
1- Toplar Sepete
Top oyunları, büyük kas becerileri için kullanabileceğiniz keyifli aktivitelerdir. Çocuğunuzun topu atması, atılan topu tutabilmesi, topu sektirmesi kaba motor becerilerinin gelişimi içinde yer alır.
“Toplar Sepete” oyunu için ihtiyacınız renkli toplar ve bir sepettir. Çocuğunuzun belli bir mesafeden topları sepete atmasını isteyin. Mesafeyi yaşına göre ayarlayabilirsiniz. 2 yaşından itibaren çocuğunuzla bu oyunu oynayabilirsiniz. Ayrıca, bu oyunla çocuğunuzun kaba motor becerilerinin yanı sıra zihinsel gelişim alanını da desteklemeniz mümkün. Topları rengine göre atmasını isteyerek, bunu yapabilirsiniz. Örneğin; “Kırmızı topu sepete at. Şimdi de yeşil topu sepete at. ” gibi yönergelerle çocuğunuzun renkleri öğrenmesine de yardımcı olabilirsiniz. Bunun yanı sıra, tüm toplar sepete atıldıktan sonra renklerine göre gruplayabilir, az-çok kavramı için topları renklerine göre sayabilirsiniz.
2-Survivor Parkuru
Çocuklar doğaları gereği hareket etmeyi çok severler. Bunu kontrollü bir şekilde yapmaları için evde zaman zaman bir survivor parkuru oluşturabilirsiniz. Parkuru her defasında değiştirmeniz, ilgisini arttıracaktır. Parkurunuzda zıplama, sürünme, dengede yürüme gibi alanlar olabilir. Örneğin; yere 2 ya da 3 tane hulohop koyun (hulohop yoksa, iple çember oluşturabilirsiniz. Hulohopların sonuna kurdele ya da iple düz veya isteğe bağlı olarak kıvrımlı bir yol yapın. sonunda bir masa ya da sandalye yerleştirin. Bu parkurda çocuğunuzun önce hulohopları sıçrayarak geçmesini, ipli yolda çift ayak ya da tek ayak yürümesini, sonra da sürünerek masanın altından geçmesini isteyebilirsiniz. Her oyunda parkura ilaveler yapabilir ya da hareketleri değiştirebilirsiniz.
3- Jimnastik Saati
Çocuğunuzun hoşuna gidecek etkinliklerden biri de, Jimnastik Saatidir. Güne sporla başlamak, hem size hem de ona iyi gelecek. Çocuklar için hazırlanmış egzersiz hareketlerini birlikte yapabilirsiniz. Pek çok internet sitesinde, çocuklarla jimnastik uygulama örnekleri mevcut. Bu sayede çocuğunuzun tüm kaslarını çalıştırmasını sağlayabilirsiniz. Bu etkinliği sevdiğiniz bir müzikte birlikte dans ederek sonlandırabilirsiniz.
4- Yaratıcı Dans
Yaratıcılık gelişimi, düşünme becerilerinin en önemli basamaklarından biridir. Dans ve müzik ise, çocuğunuzun bedeninin hareket ettirmesi, dolayısıyla büyük kas gelişimi için önemli bir araçtır. Bu nedenle çocuğunuza farklı ritimlerde müzikler açın. (yavaş-hızlı) Ritme uygun dans etmesini isteyin. Müzik durduğunda farklı bir hareketle heykel olmasını isteyin. Bu etkinlikle hem eğlenin, hem de çocuğunuzun zihinsel gelişimine ve büyük kas becerilerine katkı sunun.
5-İçerde/Dışarda
Bu oyunla çocuğunuzun hem dikkatini, hem de hareket becerilerini geliştirebilirsiniz. Yere bir daire çizin ya da iple daire şekli oluşturun. Komutunuza uygun olarak dairenin içine ya da dışına sıçramasını isteyin. Yönergeleri hızlı bir şekilde vererek, onu şaşırtmaya çalışın. Yönergeleri değiştirmeniz de oyunu daha uzun süreli, sıkılmadan oynamasını sağlayacaktır. Örneğin; ellerin içerde, tek bacağın içerde, ayakların dışarda, ellerin içerde gibi farklı yönergelerle oyunu daha eğlenceli hale getirebilirsiniz. Çocuğunuzun da size komut vermesine izin verin. Birlikte oyunu oynamak onun için oldukça keyifli bir an olacaktır.
6- Balonları Taşıyalım
Çocuğunuzla balon taşıma oyunu oynamak hem keyifli, hem de büyük kas becerileri için idealdir. Çocuğunuzla birlikte balonu yere düşürmeden havaya atıp tutarak belirlediğiniz yere taşımaya çalışabilirsiniz. Aynı oyunu çocuğunuzun yaşı büyüdükçe ayakta taşıma şeklinde de oynayabilirsiniz.
7-İp Atlayalım
Çocuğunuzla ip atlamak, kaba motor becerileri gelişimi için faydalı oyunlardan biridir. İp kullanarak farklı şekillerde yürüme etkinlikleri gerçekleştirebilir, ip çekme yarışması yapabilir, ipi üstte tutarak altından sürünerek geçme etkinliği gerçekleştirebilirsiniz. Her biri çocuğunuzun büyük kaslarını harekete geçirerek gelişmesinde etkili olacaktır.
Çocuk Bakıcısı Çocuğunuzun Büyük Kas Becerileri İçin Neler yapabilir?
Çocuk bakıcısı, çocuğunuzla en çok zaman geçiren kişidir. Dolayısıyla bakımı kadar gelişiminde de büyük rol oynar. Bu nedenle, çocuk bakıcısı seçiminde bu noktayı da göz önünde bulundurmanız gerekir. Çocuk bakıcısının çocuğunuzun büyük kas becerileri gelişimi başta olmak üzere tüm gelişim alanlarını doğru şekilde desteklemesini istiyorsanız, öncelikle çocuk gelişimi bilgisine sahip olmasını kriterleriniz arasına almalısınız.
Farklı oyunlar bilmesi ve oyunun çocuk gelişimindeki önemine inanması da önemli bir noktadır. Ayrıca; çocuk bakımında demokratik bir yaklaşım benimsemesi, çocuğa sürekli müdahale etmemesi, pozitif bir dil kullanması, deneyimleme sürecinde onu cesaretlendirmesi, kaza ve istenmeyen durumlara karşı gerekli önlemleri alması, ortamı düzenleyebilmesi, dikkatli ve düzenli olması çocuğunuz için son derece önemlidir.
EvdekiBakıcım İle Çocuğunuz Emin Ellerde
Çocuk bakıcısı seçiminde doğru kişiyi kısa sürede ve rahat bir şekilde bulmak istiyorsanız, EvdekiBakıcım’ın uzman kadrosuyla tanışmaya ne dersiniz? Donanımlı kadrosu ile evde bakım hizmetleri konusunda uzun yıllardır hizmet veren EvdekiBakıcım’a kriterlerinizi içeren ilanınızla başvurabilir ya da arayarak, idealinizdeki bakıcıyı bulmamızı isteyebilirsiniz. Bu süreçte soru işaretlerinizden kurtulmak için, danışmanlık hizmetimizden de yararlanmanız mümkün. Sizin ve çocuğunuz için en doğru kişiye ulaşmak EvdekiBakıcım ile hayal değil…