Diş fırçalama işlemi küçük yaşlardan itibaren düzenli olarak yapılması ve rutin haline getirilmesi gereken bir kişisel bakım ritüelidir. Yetişkinler bu konuda bilinçli olsa da özellikle çocukların diş fırçalaması için özel eğitimler verilmeli ve bu alışkanlığın yaşamına kazandırılması gerekir. Uzmanlara göre diş fırçalama, 6 ila 8 aylık arasında başlanmalıdır. Ebeveynler, bebeklerinin diş temizliğini bu aylar çerçevesinde öğünlerden sonra ve gece uyumadan önce çocuğun ağzını temizleyerek başlatmalıdır.
Bebeklerin diş fırçasına uygun bir ağız yapısı olmadığı için uzmanlar, nemli bir pamuk yardımıyla bebeklerin çiğneme yüzeylerini temizlemesini öneriyor.
Çalışan anne ve babalar, yoğun iş temposunda ev ve iş arasındaki tempoda diş fırçalama eğitimini aksatabiliyor veya unutabiliyor. Bu noktada ebeveynler, bebek bakıcısı aracılığıyla bu eğitimin başlangıcını yapmalıdır. Bebek bakıcısı, bakmakla yükümlü olduğu bebeğin sadece yeme-içme-uyuma-oyun sürecinde değil eğitim ve sağlık sürecinde de aktif rol oynamalıdır. Bebek bakıcısı, her öğünden sonra ve bebeği uyutmadan önce pamuk yardımıyla dişlerin temizliğini yapmalı ve çocuğa bu alışkanlığın bir rutin olduğu imajını aşılamalıdır.
Çocukların ilerleyen dönemlerde diş fırçalama alışkanlığını tam anlamıyla kazanabilmesi için, mümkün olduğu kadar erken yaşlarda diş fırçalamaya başlaması gerekiyor.
Bebeklerde gerçek bir diş temizliği için arka dişlerinin çıkması beklenmelidir. İlk kez diş fırçalama işlemi gerçekleştirildiğinde işlem zorlayıcı hatta bebek ve çocuklar için ağlamalı bir dönem oluşturur. Bunu daha kolay hale getirmek için oyun ablası yardımı alınarak eğlenceli bir öğretme süreci gerçekleştirilebilir. Oyun ablası, çocuklara öğrenmeleri gereken şeyi eğlenceli aktivitelerle çocuğa farkında olmadan öğrettiğinden diş fırçalama eğitimi aynı şekilde kolayca çocuğa aşılanabilir. Oyun ablası desteği ile çocuklar diş fırçalamanın eğlenceli ve aynı zamanda sağlık için gerekli bir işlem olduğunu daha kolay kavramaktadır.
Oyun ablalarının çocuklar ile yapabileceği diğer aktivitelere de göz atmak için “Oyun Ablası Ne Yapar?” isimli makalemize göz atabilirsiniz.
Çocuk bakıcısı, diş fırçalama alışkanlığı olmayan çocuklara bu yönde eğitim verirken bunu öncelikle doğal bir biçimde gerçekleştirmelidir. Çocuğa bunun bir kural olduğunu katı bir şekilde hissettirmek yanlış sonuçlar doğurabilir. Çocuk bakıcısı, yemekten sonra dişlerini fırçalamaya gideceğini, fırçalamadan rahat etmediğini vurgulayarak diş temizliğini yapabilir ve sonrasında ne kadar sağlıklı ve rahat ettiğini söyleyerek çocuğun merakını cezbedebilir.
İnatçı çocuklar, çocuk bakıcısı aracılığıyla gördükleri bu ritüeli bir noktadan sonra yine çocuk bakıcısının doğal bir şekilde yönlendirmesiyle alışkanlığa dönüştürebilmektedir. Bu aşamada yatılı bakıcı özellikle büyük bir rol üstlenmelidir. Zira uyumadan önce diş fırçalamak yorgun ve uykusuz gelmiş çocuklar için büyük bir külfetten başka bir şey değildir. Çocuklara birkaç dakika süren fırçalama sürecini kolayca yaptırmak yine yatılı bakıcı sayesinde gerçekleşir. Yatılı bakıcı veya ebeveynler, mutlak suretle çocuklara uyumadan önce diş fırçalamanın sadece birkaç dakika süren ve önem teşkil eden bir süreç olduğunu öğretmelidir.
Diş Fırçalamanın Önemini ve Bu Alışkanlığı Çocuklara Nasıl Başarılı Bir Şekilde Aktarabilirsiniz?
Daha önce de yazımızda yer verdiğimiz gibi oyun ablasının ve bakıcının diş fırçalama üzerinde önemli bir faktör olduğunu tekrar hatırlamakta fayda var. Anne ve babaların direkt olarak çocuğu diş fırçalaması için zorlaması ters etki yaratacağından oyun ablası ve bakıcının kuracağı iletişim diş fırlama alışkanlığının kazandırılması rolü daha etkin olacaktır. Bu nedenle, diş fırçalama eğitimi vermek istediğiniz çocuğunuz için onun yaşına inebilen ve rahat iletişim kurabilen bakıcıları devreye sokmakta fayda var. Diş fırçalamanın önemi konusunda da bakıcılarla gireceğiniz diyaloglardan çocuklarınız eminiz ki verilmek istenen mesajı alacaktır.
Peki, diş fırçalama konusunda sizlere zorluk çıkaran çocuğa diş fırçalama alışkanlığı nasıl verilebilir? diyen tüm ebeveynler için diş fırçalama alışkanlığını sağlama konusunda etkili yöntemlerden bahsetmekte fayda var.
Çocukların Verilmek İstenen Mesaja En Çok Açık Olduğu Süreci Değerlendirin!
Tüm ebeveyn ve bakıcı adaylarının diş fırçalama alışkanlığını edindirme sürecinde yaşayabileceği bir takım zorluklar bulunabiliyor. Çocuklar diş fırçalamayı ret edebiliyor ya da diş fırçalama konusunu gerektiği kadar önemsemiyor olabilir. Bu gibi durumlarda onlara vermek istediğiniz “diş fırçalamanın önemi” mesajını onun en çok zayıf olduğu alanlardan yaklaşarak vermeniz halinde başarıya ulaşabilirsiniz.
Bir çocuğun en zayıf anları herkesin bildiği üzere elbette oyun oynadığı anlardır. Oyun oynarken birçok şeyi istemeden ve süzmeden bilinçaltına alabilen çocuklar diş fırçalamanın gerekliliğini de oyun esnasında öğrenecektir. Bu doğrultuda çocuklarınıza diş fırçalama ve ağız temizliğini sağlama alışkanlığını kazandırmak istiyorsanız ilk olarak bir oyun türeterek onlara yaklaşın. Peki, diş fırçalama oyunu nasıl planlanır?
Yepyeni Boyama Aktiviteleri Üretin: Diş Fırçalama Boyama
Boyama hepimizin bildiği üzerine çocukların en sevdiği etkinliklerden birisi. Kalemlerle haşır neşir olmayı seven bir çocukla karşı karşıyaysanız boyama etkinlikleriyle işiniz çok kolay. Diş fırçalama adımlarını diş fırçalama boyama sayfası esnasında çocuğunuza aktarabilir ve soru- cevap şeklinde giden bir sohbette aktarmak istediğiniz mesajı kolaylıkla aktarabilirsiniz. Bembeyaz bir diş boyama sayfası üzerine siyah kalemle birkaç dişi boyayarak dişin hangi durumlarda bu hale geleceği hakkında çocuğunuzla konuşmanızda oldukça ideal bir mesaj iletimi olacaktır. “Çikolata yersen, şekerli meyve suları içersen işte böyle simsiyah dişlerin olur” demek yerine” eğer bu gıdaları tüketip dişlerini fırçalamazsan böyle bir görüntüyle karşılaşabilir sonra dişlerin bembeyaz parlamaz” diyerek harekete geçirmeyi sağlayacak cümleleri tercih edebilirsiniz.
Diş Fırçalama Çizgi Filmi Diş Fırçalama Eğitimini Verirken Önemli Rol Oynayacaktır
Çizgi film kuşkusuz çocukların en çok sevdiği şeylerden birisi. Saatlerce çizgi film izlemek isteyen çocuklarımıza kolaylıkla diş fırçalama alışkanlığını edinmesi üzerine eğitimimizi verebiliriz. Büyük bir keyifle çizgi filmleri izleyen çocuklar çizgi filmden verilen tüm mesajları direk kabul eder, doğruluğunu sorgulamaz. Örneğin, Diş fırçalamamanın sonuçları hakkında sizin anlatımınız çocuğun kafasında bir görsel oluşturmadığında etkisiz kalabilir. Ancak diş fırçalamayan bir çocuğun hikâyesini bir çizgi film olarak izlettiğinizde orada ağızda görünen bakterileri çocuklar görsel zekâlarıyla hemen anlar ve verilmek istenen mesajı alırlar. Bu noktada, çocuklara diş fırçalaması için direkt olarak baskı yapmak yerine birçok farklı kanaldan bu mesajı daha etkin verebilirsiniz. Sevdiği kurabiyeleri veya içecekleri de o esnada motive olması için verebilir ve birlikte çizgi film sonucunda hemen dişlerinizi fırçalamanız gerektiği konusunda bir konuşma yapabilirsiniz.
Diş Fırçalama Tablosu Oluşturarak Çocuğunuzun Bu Alışkanlığı Sürdürmesini Sağlayın
Diş fırçalama çizgi filmi ve boyama sayfası gibi birçok etkinlikte vermek istediğiniz mesajı çocuğunuzun aldığını kabul edelim. Bu alınan mesajın bir alışkanlığa dönüştürülmesi süreci de diğer önemli konulardan sadece birisi. Sürekli siz veya bakıcısı “ dişini fırçala, dişini fırçalamadın bak” diye aynı şeyleri tekrar ettiğinizde çocuklar çabucak sıkılır. Bu alışkanlığı edindirmek ve sürdürebilmek içinse yine bir oyuna ihtiyacımız var.
Diş Fırçalama Tablosu Nasıl Hazırlanır?
Diş fırçalama tablosu hazırlayarak çocuğun sürekli dış fırçalaması çok kolaylıkla sağlanabilir. Kendi odasına asacağınız diş fırçalama tablosuna her öğün o dişlerini fırçaladıktan sonra bir çentik atın. Hafta sonunda hiç aksatmadan dişlerini fırçaladıysa ve siz unuttuğunuzda dahi o size hatırlattıysa ona küçük hediyeler verin veya sevdiği şeylerle ödüllendirin. Böylece, hiç diretmeden ve tepki göstermeden diş fırçalama alışkanlığını sürdürmeye devam edecektir.