“Çocuğum yemek yemiyor”, “bebeğim iştahsız”, “çocuklara yedirecek yemek bulamıyorum” şikâyetleri neredeyse her annenin dilinde. İştahsız bebekler, anneleri çoğunlukla iştah açıcı ilaçlara yönlendiriyor. Bu şuruplar vasıtasıyla çocuklarının, kendine lazım olan besinleri almaya daha istekli olacağını umuyorlar. Bazı anneler de çocuklarının “aslında” yediğini, fakat “her yemeği” yemediğini söylüyorlar. Yani problem iki şekilde ifade edilebilir. Yemek yemeyen çocuklar veya çocukların yemek seçmesi.
Annelerin çocuğa yemek yedirme konusundaki gayretlerinin temelinde onların dengeli beslenmesini sağlamak yatıyor. Ancak bunun için ne kadar da mücadele etmek zorunda kaldıklarını bir de onlara sormak gerek.
Uzmanlar “Bu husus aslında çocuğunuzun gelişim döneminde bağımsızlığını kazanma arzusundan kaynaklanmaktadır.” diyorlar. Yani aslında çocuk kendi seçimlerini yapmak istiyor, diyebiliriz. Tabi denilebilir ki; “genelleme yapmak her zaman doğru sonuç vermeyebilir.” Bir diğer açıdan bakıldığında, “bir olayın sadece bir sebebi vardır”,demek, çok bilimsel bir yaklaşım olmaz.
Biz ise bu sayfada, sizin elinizi rahatlatacak, çocukların dengeli beslenmelerini sağlayacak, birçok uzman tarafından test edilmiş, 10 ipucu hazırladık:
1) Çocuğunuzun Düşündüğünüzden Daha Az Yemeğe İhtiyacı Olduğunu Fark Edin
Çocukların ihtiyaç duyduğu besin miktarı yaşa, mevsime, enerji ihtiyacına göre, zaman zaman farklılık gösterebilmektedir. Bazı günler diğer günlere oranlara daha çok ya da daha az yiyebilirler. Bir çocuktan yetişkin gibi yemesini bekleyemezsiniz. Biz bile her zaman aynı oranda yemek yemiyoruz. Yazın daha az ve hafif gıdalar tercih ederken kışın daha fazla yiyebiliyoruz.
Çocuğunuzun dışarıya çıkıp oyun oynadığı bir gün ile evde oturduğu televizyon seyrettiği gün aynı oranda besin ihtiyacı olmadığını tahmin etmek gerek. Son lokmaları zorlamamak bazen en iyi çözüm olabilir.
2)Şekerli İçecekleri ve Abur Cuburu Sınırlandırın
Öğün arası atıştırmalık yiyen çocuklar, yemek saatinden önce çok kolay bir şekilde kendilerini tok hissedebilirler. Bunu engellemek için ara öğünlerde, küçük ama sağlıklı besinler yemelerini teşvik edin. Ara öğünlerin her gün aynı saatte olmasına özen gösterin.
Çocuklar aç olduğunda sağlıklı besinler onlar için çok daha çekici olacaktır. Çocuğunuza sağlıklı beslenme alışkanlığı kazandırmak için uzman desteği de alabilir, tecrübeli çocuk bakıcılarımızdan yararlanabilirsiniz.
3)Gökkuşağı Renklerini Kullanın
Yemeği eğlenceli hale getirmek de bir alternatif olabilir. Doğru besinlerin alınması için, her bir yemeği gökkuşağı renklerine benzeterek beslenmeyi çocuklar için oyun haline getirebilirsiniz. Bunu nasıl yapacağınız hakkında bir fikriniz yoksa oyun ablası desteği alabilirsiniz. Oyun ablaları çocuklar için yemeğin zevkli bir hale gelmesine ve çocukların besinler hakkında bilgi edinmesine büyük katkı sağlarlar.
4)Sağlıklı Sebzeleri Sevdikleri Yemeklerle Birlikte Yemelerini Sağlayın
Her çocuğun keyifle yediği yemekler mutlaka vardır. Çocuğun görece olarak az sevdiği veya hiç yemeyi tercih etmediği yemekleri, sevdiği lezzetlerle birlikte sunmak etkili olacaktır.
Çocuk dostu yemek tariflerini internette kolayca bulabilirsiniz. Mesela karnabaharı, havucu ve kabağı makarna sosunda; ıspanağı börekte rahatlıkla kullanabilirsiniz. Ayrıca onlar için bol yeşil sebzeler içeren meyve suları da hazırlayabilirsiniz. Çoğu zaman “hayır yemeyeceğim” dedikleri sebzelerin, bu yemeklerin ve içeceklerin içinde olduğunu, muhtemelen fark edemeyeceklerdir.
5)Yemeğin Hazırlanışında Çocuğunuzun Katkısı Olsun
Araştırmalar gösteriyor ki çocuklar, malzemelerini kendi seçtikleri ve hazırladıkları yemekleri ayırt etmeden yiyorlar. Market alışverişi listesini hazırlarken, alışverişte malzemeleri bulurken ve yemeği hazırlarken çocuğunuzun bu aşamaların bir parçası olmasını sağlayın.
6)İştahlarının Açılmasını Sağlayın
Çocuklar aç olduklarında yemek yeme istekleri her insan gibi artar. Onların günde en az bir saat fiziksel aktivite yapmaları enerji harcamalarını sağlayabilirsek bu iştahlarını açar.
Örneğin parkta zaman geçirmek oldukça etkili olacaktır. Sizin yeterli zamanınız yoksa bir yakınınızdan ya da oyun ablalarından yardım alabilirsiniz. Oyun ablaları hem aktivitelerle yaparak çocuğun keyifli vakit geçirilmesini sağlar hem de çocuğa rol model olurlar. Oyun ablası ile vakit geçiren çocuk bu sayede hem spor alışkanlığı hem de düzenli yemek yeme alışkanlığı kazanma konusunda ilerleme sağlayacaktır.
7)Yemeğin Yanına Taze Soslar Hazırlayın
Bazen ketçap ve mayonez gibi soslar çocukların yemekten daha fazla tat almalarını sağlar. Fakat market raflarında yer alan ve çok fazla şeker içeren ürünler yerine, evinizde çok daha sağlıklı ve lezzetli soslar yapabilirsiniz. Her çocuğun damak tadı farklı olabilir. Onun hangi sosları daha çok sevdiğini keşfedin ve buna göre ev yapımı soslar hazırlayın.
8) Yemek Saati Kuralları Koyun
Doğru beslenmenin önemini, yemek saati kuralları koyarak çocuğunuza aşılayabilirsiniz. Mümkün olduğunca aynı saatte ve ailece yemek yemeyi deneyin. Yemek masasında elektronik eşyalara yer vermeyin. Gününüzün nasıl geçtiğini anlatarak ve beraber yapacağınız planlardan bahsederek yemeği çok daha eğlenceli hale getirebilirsiniz.
Yemek esnasında yapılan konuşmalar ve yemeğin aynı saatte yenilmesi, hem aile bağlarını güçlendirecek hem de çocuk eğitimi bakımından önemli getirileri olacaktır.
9)Pratik Çözümler Geliştirin
Sağlıksız görünen tatlıları kolay bir şekilde sağlıklı yiyecekler haline getirebilirsiniz. Bol şeker kullanılan tatlılar yerine daha doğal tatlıları evde hazırlayabilirsiniz. Örneğin, meyveleri blenderda öğütüp doğal yoğurtla karıştırabilir, daha sonra da dondurabilirsiniz. Daha sonda çocuğunuz bunu dondurma gibi tüketecektir. Yine marketten alacağınız meyve suları, kola gibi katkılı ürünler yerine, mevsim meyvelerini kullanarak evde doğal meyve suyu hazırlayabilirsiniz. Çocuğunuz ev yapımı meyve sularını da severek tüketecektir.
10)Onlar İçin Ayrı Yemek Hazırlamaktan Kaçının
Zor geçen bir günün ardından, kimse çocuğuyla yemek masasında didişmek isteyemez. Ancak anneler bazen çocuklarıyla yemek yüzünden gerginlik yaşayabiliyorlar. Bunun tekrar etmesini önlemek için de onlara farklı bir yemek hazırlamak kolay bir çözüm gibi görülüyor. Böylece istediği yemeği yiyen çocuk sorun çıkarmıyor.
Ancak uzmanlar, bunu yapmayın, diyor. Bu durum onların daha çok yemek seçmesine sebebiyet verecektir. Bunun yerine yemeğin yanında çok istedikleri bir atıştırmalık hazırlamalarına izin verebilirsiniz. Böylece istedikleri yemeğin yanında sofradaki yemekten de yemeye istekli olabileceklerdir.
Bu ipuçlarından hangisi sizin için uygun olursa olsun, her zaman tutarlı olmaya özen gösterin. İşinize yarayan yöntemleri bakıcınız ile paylaşmayı unutmayın.
Çocuk eğitiminde en önemli konulardan birisi tutarlılıktır. Bugün izin verdiğiniz bir şeye yarın hayır derseniz, ısrarcı olduğunuz bir konuda geri adım atarsanız, istediğiniz sonucu almanız zorlaşır. Bir diğer konu da aile içi tutarlılıktır. Evdeki herkes bir davranışa aynı tepkiyi vermelidir ki, çocuk bu noktada doğrunun ne olduğunu fark etsin. Karmaşa yaşamasın.
Bakıcı olan evlerde de bu husus önemlidir. Bu sebeple anne bakıcıya çocuğun yemek rejimi hakkında net bilgiler vermeli, çocuk annesi ile bakıcısının arasında yemek konusunda tutum farkı görmemelidir. Çocuğun ne yiyeceği ne yemeyeceği iyi tespit edilmelidir.
Çocukların yemek seçmesi, küçük yaşlarda üstesinden gelinmesi gereken bir problemdir. Özellikle ergenlikle beraber anneleri çok zorlayan bir hal alacaktır. Bu sebeple, çocuğun bulduğu besinleri ayrım yapmadan tüketmesi alışkanlığının küçük yaşlarda kazanılması gerekir. Bu hem dengeli beslenme alışkanlığı için hem de sağlıklı nesiller için gereklidir.