Merhaba, bugün size oyun ablalarından bahsedeceğiz ama eğitimli oyun ablaları odak noktamız olacak. Her konuda olduğu gibi eğitimli oyun ablaları çocuk bakımında öne çıkıyor. Eğitimli oyun ablası çocuk gelişiminde neden önemlidir, buna değineceğiz. Aldıkları eğitimle çocuk bakımında nasıl fark yaratırlar, bunlara göz atacağız. Yazımızı okumayı bitirdiğinizde, çocuğunuz için seçtiğiniz oyun ablasının eğitimin dikkat etmeniz gerektiğinin farkına varacak, eğitimi konusunda nelere dikkat etmeniz gerektiği hakkında bilgi edineceksiniz. “Eğitim şart” esprisi hepimizi güldürüyor ama bir o kadar da ciddi bir uyarı. Gerçekten eğitim şart, özellikle çocuk gelişimi ve bakımında.
Eğitimli Oyun Ablası Sorumluluğunun Farkındadır
Çocuğunuz için eğitimli bir oyun ablası seçmeniz onun için faydalı olacaktır. Eğitimden kastımız üniversitede çocuk gelişimi eğitimi ve benzeri bölümlerde eğitim almış kişilerdir, ancak şunu da belirtmek gerekir. Bu eğitime benzer nitelikli eğitim almış ya da yıllarca çocuk bakmış ve tecrübeli çocuk bakıcılarını da eğitimli kategorisine sokabiliriz. Zira her şey formel eğitim değil. Burada kastımız eğitimden gelen nitelikli çocuk bakma işidir. Ayrıca, eğitimi dışında işini ciddiye alması, çocuğunuza karşı sevecen olması, işin gerektirdiği esnekliğe sahip olması ve disiplinli olması da dikkate alınacak hususlardır. Örneğin, bir eğitim ablası çocuk bakımı konusundan kısıtlı bir eğitim almış olabilir ama bahsettiğimiz bu hususlarda sizden tam puan alıyordur. O zaman çocuğunuzu ona teslim etmek için içinizde güven doğar. Çocuğunuza oyun ablası seçerken tüm bu faktörleri göz önünde bulundurmanızı tavsiye ediyoruz.
Eğitimli oyun ablaları nın oynattığı bilinçli oyun faaliyetlerinin çocuk için önemine bakalım: Oyun oynayan çocuklar, oynamayan çocuklardan daha sağlıklıdır ve karakter olarak da çabuk gelişir. Peki, sadece öylesine oyun mu oynuyor yoksa eğitimli bir oyun ablası gözü onu izliyor ve yönlendiriyor mu? İzleyen bir gözün ne kadar faydalı olduğunu tahmin edersiniz. Oyun ablasının eğitimli olması ile ilgili bir çocuk psikoloğunun videosuna buradan ulaşabilirsiniz.
Aynı zamanda oyunlar, çocukların fiziksel ve psiko-motor gelişimine de etki eder. Oyun esnasında çocuğun büyük ve küçük kasları kasılma, gevşeme ve esnemelerle sürekli devinim halindedir. Bunu bilen eğitimli oyun ablası , çocuğunuza yönelik oyunlar oynar. Bunların yanı sıra, hareketli oyunlarda kalp atışı, kan dolaşım hızı ve solunum normalin üzerine çıkar. Böylece kana bol oksijen geçer ve kan akışı yoluyla dokulara daha çok oksijen ve besin taşınır. Diğer yandan vücut, oyunda terler. Böylece bedendeki zehirli atıklar dışarı atılır. Peki, o hareketli oyunlar sırasında bir yaralanma oldu. Bu durumda da ne yapacağını bilen bir oyun ablası çocuğunuzu korumaya alacaktır. Ayrıca oyun yoluyla enerjisini boşaltan çocuğun uykusu düzene girer ve iştahı açılır. Acıkan çocuk oyun ablası tarafından sağlıklı beslendiğinde yeniden enerji dolar. Açık havada oynan oyunlar, güneşten ve temiz havadan yararlanmasını sağlayarak bedensel gelişimini hızlandırır.
Diğer yandan oyunlar, dikkat eksikliği olan çocukların dikkat gelişiminde de yardımcıdır. Oyun yoluyla çocuğun hareketlerini kontrol altına alma becerisi güçlenir. Çocuğun dikkat düzeyini takip eden oyun ablaları, çocuğu dikkat gelişimi sağlayacağı oyuna yönlendirir. Örneğin gözle takibin gerektiği bir oyun onun dikkatinin artmasını sağlayacaktır. Oyunda hareketlerin ardı ardına sıralanması ve tekrarı, vücut performansına da etki eder. Oyunda tekrarlanan hareketlerin bir yandan da ezberleniyor olması, günlük hayatta çocuğun dikkat eksikliği konusunda önüne geçer ve hareketlerine serilik, çeviklik katar.
Eğitimli Oyun Ablası ile Oynanan Oyunun Çocuk Psikolojisine Olumlu Etkisi
Eğitimli oyun ablası ile oynanan oyunların çocuk psikolojisine olumlu etkileri de kanıtlanmıştır. Çocuğun duyguları ile oyun arasındaki ilişkiyi ilk kez Freud adındaki bir psikolog tarafından ortaya koymuştur. Çocuk, oyun oynayarak duygusal açıdan güvenli bir çevrede hayal etmenin zevkini yaşar ve duygularını bu ortamda özgürce ifade eder. Mutluluk, sevinç, acı, üzüntü, güven duyma gibi birçok duygusal tepkiyi oyun yoluyla öğrenebilir. Böylece beyninde bu duygularla ilgili bağlantılar oluşur ve yaşamı zenginleşir. Bu bilimsel bilgileri bilen bir eğitimli oyun ablası tercih etmeniz çocuğunuz için faydalı olacaktır. Duygusal tepkilerin dramatize edilmesi, oyunlaştırılması çocuğun kendini tanımasına yardımcı olur. Bu dramatizasyon konusunda eğitimli bir yönlendirici tarafından yapılmalıdır. Bu kişi de oyun ablasıdır. Çocuk, oynadığı oyun yoluyla benmerkezcilikten ayrılır. Girdiği roller aracılığıyla diğer insanların ve canlıların duygularını anlar. Böylece hoşgörüsü artar. Kendine olan güveni de gelişir. Oyun ablaları, çocuğun duygularındaki olumlu ya da olumsuz tüm gelişmeleri oyun esnasında öğrenip onu doğru yönlendirebilmemiz konusunda ailelere büyük katkı yapar. Aileyi bilgilendirir, çocuğun nasıl yönlendirileceği ve eğitileceği hakkında aileye bilgi verir ve bir plan hazırlar. Aileye önderlik eder ve danışmalık yapar. Çocuk; doğru-yanlış, haklı-haksız, uyulması gerekli kurallar gibi birçok toplumsal ve ahlaki kavramları oyun sırasında öğrenir ve benimser. Adalet kavramı da öğretilmesi gereken bir kavramdır. Adalet duygusu, muhakeme yeteneği olmayan bireylerden oluşan toplumda bireyler mutlu değildir. Çocukların adalet duygusunun geliştirilmesi eğitimli oyun ablasının başlıca görevidir.
Çocuk oyun yolu ile cinsel kimliğini de kazanır. Kendi cinsiyetini ve karşı cinsi tanır. Erişkin hayatında karşı cinsle sevecen ve tatmin edici ilişkiler kurması için altyapı oluşturmaya başlar. Bir gruba ait olma ihtiyacını karşıladığı oyun sayesinde saldırganlıklarını kontrol etme yetisi kazanır, başkalarının hakkına saygı gösterme, paylaşma, kendi hak ve özgürlüklerini koruma, iletişim kurma becerileri geliştirir. Arkadaşlarıyla oynadığı oyunlarda kendi oyun ablası ve arkadaşının oyun ablası çocuklar üzerinde harika bir gözlemcidir. Ayrıca çocuklar iş birliği yaparak çalışmayı öğrenir. Arkadaşlık kurarak toplumsallaşır.
Oyunun Çocukların Zihinsel Gelişimine Olumlu Etkisi
Çocukların zihinsel gelişimine de etki eden oyunlar, çocuk gelişimi için paha biçilmez bir anlam taşır. Oyun ablaları tarafından bilinçli bir şekilde seçilecek oyunlarla, çocuklar nesneleri tanıyıp, isimlendirmeyi, onların işlevlerini, mantık yürütmeyi, sebep-sonuç ilişkisi kurmayı, seçim yapmayı, dikkatini toplamayı ve kendini bir amaca yöneltmeyi öğrenir. Eğitimli bir oyun ablası , çocuğun öğrenme sürecini yöneterek çocuk için hayati öne sahip süreçler geliştirir. Oyun ablasının sentez yapma ve yaratıcılık yetenekleri çocuğunuzun farklılaşmasında önemli rol oynar. Diğer yandan, oyun ablalarının telkinleriyle ve yönlendirmeleriyle düşünme, algılama, sıralama, sınıflama, analiz yapma, sentez yapma, değerlendirme, problem çözme gibi zihinsel süreçlerin işleyişinin hızlanması gibi konularda çocuklara katkı sağlanır.
Bunlarla birlikte, oyun oynamanın dil ve anlatıma da etki ettiği kanıtlanmış bir bilimsel veridir. Çocuk oyunlarının büyük kısmı dil gelişimini destekler. Özelikle sembolik oyunlar, evcilik oyunları ve diğer dramatik oyunlar düzgün cümleler kurma, sesleri ve tonlamaları doğru kullanma becerisi kazanmalarına yardım eder. Oyun yoluyla kelime hazinesi genişler, anlatılanı daha iyi ve çabuk anlar, kendini daha iyi ifade eder.
Oyun Ablası Ne Yapar? isimli makalemizi okumak için buraya, EvdekiBakıcım üzerinden çocuğunuza en ideal oyun ablasını bulmak için buraya tıklayınız.
Bu makale, MEGEP (Meslekî Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi) Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Oyun Etkinliği-I adlı Milli Eğitim Bakanlığı yayınından yararlanılarak hazırlanmıştır.