Tuvalet eğitimi çocuklarda belirli bir yaşa kadar kazandırılması gereken alışkanlıklar için oldukça önemlidir. Çalışan anne ve babalar için bu durum gerçekten de zordur. Ancak biz bu yazımızda çalışan anne ve babaların sıklıkla tercih ettikleri çocuk bakıcılarının tuvalet eğitimindeki rolünden bahsedeceğiz. Ayrıca çocuk bakıcısı ve tuvalet eğitimi ilişkisini ayrıntılı bir şekilde açıklamaya çalışacağız.
Bebeklerde ve çocuklarda tuvalet eğitimi demek, söz konusu çocuğun başkasının yardımı olmadan tuvalet ihtiyacını giderebilmesi anlamına gelir. Çocukların alt bezlerinden bağımsız, kendi iradeleri ile tuvaletlerinin geldiğini fark edip tuvalete gitmesi veya bu durumu ebeveynlerine bildirip onlardan yardım alması için uygun yaşa geldiğinde bu yönde eğitim verilmelidir.
Tuvalet eğitimi verilmeyen çocuk uzun yıllar boyunca bez kullanır veya geceleri yatağına ekstra koruyucu alez desteği konur. Bu durum çocuğun tuvalet eğitimini geciktirir ve çocuğa nasıl olsa önlem alıyorlar demek ki yapabilirim mesajını iletir. Geçici çözümlerden çok kalıcı çözümlere yönelmek daha mantıklı bir hareket olacaktır.
Çocukların gerekli tuvalet eğitimini alması için özel bir çabaya ihtiyacı vardır. Çalışan anne ve babalar bu dönemde yeterli desteği çocuklarına veremediği takdirde, çocukların ihtiyacı olan ve artık öğrenmesi gereken eğitimi, bebek bakıcısı veya çocuk bakıcısı vermelidir.
Çocuk bakıcısı, çocukların henüz keşfetmediği tuvalet olayını çocuğa en basit şekliyle anlatarak kavramasını sağlamalıdır. Bu nedenden dolayı çocuk bakıcısı seçimi aileler açısından önem kazanmaktadır.
Doğru zamanda doğru kişiyle gerçekleştirilecek tuvalet eğitimi, çocuğun çabucak kavramasında yardımcı bir unsur olacaktır. Çocuklar için tuvalet alışkanlığını kazanma yaşı ortalama olarak 18 ay ile 4 yaş arasıdır. Bu zaman aralığında mutlaka tuvalet eğitiminin mutlaka kazandırılması gerekir.
Tuvalet eğitimleri, aşağıdaki gerekli olan konular sağlandığında verilebilir:
- Çocukların tuvalet rutini sağlandığında,
- Çocukların 3 ya da 4 saat kuru kalabildiği zamanlarda
- Belirli zaman dilimlerinde sabit oturma pozisyonuna sahip olduklarında
- Pantolon ya da eşofman gibi kıyafetlerini çıkarıp giyebildiklerinde
- Tuvalet karşı herhangi bir korkusu kalmadığında veya bu konuda kendince gözlemler yapmaya başladığında
Çalışan ebeveynler bu dönemlerde bebek bakıcısı veya çocuk bakıcısı aracılığıyla bu eğitimin verilmesini sağlamalıdır.
Tuvalet eğitimi alan çocuklar, bezden bağımsız oldukları için daha özgüvenli ve rahat bir ruh haliyle büyürler.
Tuvalet eğitimin kavramakta zorlanan veya gece tuvaletine alışamayan çocuklar için yatılı bakıcı yardımı sağlanabilir. Yatılı bakıcı çocuğa gece tuvaleti geldiğinde ne yapması gerektiğini anlayacağı basit bir dille anlatıp, birkaç gece pratik yapmasını sağlayarak, çocukların gece tek başlarına tuvaletlerini yapabilmelerini sağlayabilir.
Yatılı bakıcı, özellikle tuvalet eğitiminde sıkıntı yaşayan çocuklar için önemli bir destek sağlar.
Oyun ablaları, tuvalet eğitimi süresince en pratik çözümlerden biri olmaktadır. çocukların oyun oynadığı esnada oyun ablaları, oyuncakların tuvalet gitmesi gerektiğini söyleyip, çeşitli oyun gereçleriyle tuvaletle ilgili oyunlar hazırlayarak, çocuğa bunun doğal bir süreç olduğunu gösterebilir.
Oyun ablaları ile gerçekleştirilen bu eğlenceli eğitim vakitleri, çocuğun tuvalet ihtiyacını normal bir şey olduğunu algılamasını sağlar.
Çocukların bedensel ve ruhsal gelişiminin sağlıklı olması için uygun yaşa gelindiğinde mutlaka tuvalet eğitimi ebeveynler veya bakıcılar tarafından verilmelidir.
Tuvalet Eğitimi Nasıl Verilir?
Çocuk bakıcısının tuvalet eğitimindeki rolünden bahsettik ve bu konuda bazı bilgileri vermeye çalıştık. Konunun daha iyi anlaşılması adına, ideal bir tuvalet eğitimi nasıl verilir, isterseniz bu konuya da birlikte bir göz atalım.
Her insanın yapısı farklıdır. Aynı durum çocuklar için de geçerlidir. Tuvalet eğitimi bu yüzden çocuğun genel yapısına bağlı olarak değişir. Bazı çocuklar kısa bir sürede bu sürece adapte olabilirler. Bazı çocuklar ise biraz daha zaman alan bir süreçte tuvalet alışkanlığı kazanırlar.
Ailelerin de bu durumda rolleri büyüktür. Kızarak ya da bağırarak verilmeye çalışan bir eğitim, nasıl olursa olsun başarısız olmaya mahkumdur. Bu yüzden aslında tuvalet eğitimine verilecek karara en iyi aile karar verir.
Özellikle çalışan anne ve babalar adına bu görevi üstlenen bakıcılarda da durum aynıdır diyebiliriz.
Tuvalet eğitimi verilecek olan çocuğun hazır olduğu tam olarak anlaşıldıktan sonra, temel öğeler çocuğa öğretilmelidir. Bu süreçte dikkat edilmesi gereken konu, anlayışlı ve sabırlı olunmasıdır. Yapıcı ve olumlu bir yaklaşım, öğrenme sürecini daha da hızlandıracaktır.
Tuvalet yapmanın korkulacak bir şey olmadığı, bunun normal bir süreç olduğu çocuğa uygun bir dille anlatılmalıdır. Bu yüzden tuvalet kullanımı hakkında bilgilendirme ile eğitime başlanması uygun olacaktır.
Tuvalet alanlarının çocuklara göre dizayn edilmesi gerekir. Örneğin alafranga bir tuvalet kullanılıyorsa, çocuğun ulaşabilmesi için bir basamak eklenmesi gerekebilir.
Tuvalet alışkanlığının kazandırılması için bezlerin ortadan kaldırılması ve deneme külotu kullanılması yerinde olacaktır. burada amaç, çocuğa bu psikolojinin kazandırılmasıdır.
Denem külotlarını da çocuğunuz ile birlikte almanız yararlı olacaktır. burada çocuğunuza “biz sana güveniyoruz, senin de kararların önemli” mesajı verilmektedir. Böylelikle çocuğun kendine güveni aratacak ve eğitimi daha olumlu bakabilecektir.
Giyinmesi ve çıkarması kolay kıyafetlerin kullanılması tercih edilmelidir. Aşamayacağı zorluklar karşısında çocuklar sıkılırlar ve yardım görmedikleri zamanda yaptıkları ya da yapacakları işten vazgeçerler. Bu yüzden ailelerin ya da bakıcıların mümkün olduğunda çocuğa yardımcı olacak kolaylıkları sağlamaları önemlidir.
Birçok çocuk tuvaletinin geldiğini söylemez, ya da unutabilir. Bu durumun gözlemlenmesi ve çocuğun tuvaleti geldiğinde, tuvalete götürülmesi tuvalet alışkanlığının kazanılmasında önemlidir. Ayrıca tuvalette çocuğa eşlik edin onu asla yalnız bırakmayın.
Ailelerin yaptığı bir hata da portatif tuvalet ya da lazımlık gibi eşyalar ile çocukların tuvalet ihtiyaçlarını karşılamaya çalışmalarıdır. Asla lazımlık ya da portatif tuvalet gibi eşyaları kullanmayın.
Eğitim sırasında eğer çocuğunuz altına tuvaletini yapmışsa, onu azarlamayın ya da cezalandırmaya kalkmayın. Unutmayın ki her eğitim sürecinde bazı kazalar ve zorluklar yaşanacaktır.
Belirli bir rutin belirlemeye çalışın, her anne ve baba çocuğunu iyi tanır ve onun rutinlerini iyi bilir. Eğer evde bir bakıcı hizmeti alıyorsanız, aynı rutinleri bakıcıya da anlatın. Zaten işinde iyi olan bakıcı, bu rutinleri kısa bir zamanda anlayacaktır.
Popo kısmının hem erkeklerde, hem de kız çocuklarda nasıl silineceğinin öğretilmesi de eğitimin bir parçasıdır. Tuvalet yapma olayı bittikten sonra sifonun çekilmesinin öğretilmesi ve poponun nasıl silineceğinin öğretilmesi gerekir.
El yıkamanın öneminin de anlatılması, tuvalet eğitimi açısından önemlidir. Vücuda zararlı olan bakteri ve mikropların temizlik olmayan durumlarda vücuda zarar verdiği, oyun diliyle çocuklara anlatılmalıdır. Böylelikle eğitimin bu kısmı hızlandırılmış olur.
Erkek çocuklarda tuvalet eğitimi, kız çocuklarından biraz farklıdır. Ailelerin yaptığı hatalardan bir tanesi de, erkek çocuklarına ayakta tuvalet yaptırmalarıdır. Ne olursa olsun tuvalet eğitiminde, oturarak tuvalet yapma alışkanlığı, çocuklara kazandırılmalıdır.
Tuvalet kağıdı ve havlu kullanımının da doğru bir şekilde hem kız çocuklarına, hem de erkek çocuklarına öğretilmesi gereklidir.
Tuvalet eğitiminde, her eğitimde olduğu gibi ödül sistemi oldukça işinize yarayacaktır. Öğrettiğiniz konuları doğru bir şekilde yaptığında çocuklarınızı ödüllendirin. Ancak asla yapamadığında ceza vermeyin. Eğer yanlış yapıyorsa, doğrusunu öğrenene kadar sabırla devam etmelisiniz. Çocuğun tekrar denemesine izin verin ve bu konuda siz de desteğinizi gösterin.
Ödül konusunu abartmayın, ödül konusunda istikrarlı olmazsanız, bu sefer çocuğunuz sürekli olarak sizden ödül talep edecektir. Ödül vermediğiniz zamanlarda da istediğiniz şeyleri yapmayacaktır.